Wytyczne, zasady i wskazówki

Towarzystwo Przyjaciół osiedli
Wołominka, Sławka i okolic w WOŁOMINIE
ul. Trakt Warszawski 9, lub Błońska 16-a

Obywatelki i Obywatele Wołominka i okolic!

Działające na podstawie zarejestrowanego przez Urząd Wojewódzki własnego statutu Towarzystwo Przyjaciół Wołominka, Sławka i okolic, podjęło prace głównie w kierunku uporządkowania, przekształcenia w miasto-ogród i należytego rozwoju Wołominka, dzielnicy miasta Wołomina, posiadającej place budowlane i zajmującej około 170 hektarów, tj. trzecią część obszaru całego miasta w jego obecnych granicach.

Podobne T-wa istnieją wszędzie w wielu miejscowościach naszego kraju i są uważane przez władze za bardzo pożyteczne, bo nie mają celów politycznych, a jedynie tylko cele społeczno-kulturalne i gospodarcze. Dzięki takiemu zakresowi dążeń, mogą skupić ludzi różnych poglądów.

Nasze T-wo postawiwszy sobie za zadanie podniesienie Wołominka i okolic, dąży konsekwentnie i wytrwale do stopniowej realizacji tego zadania.


Od początku istnienia T-wa metodą jego działania nie była walka, lecz wytężona, racjonalna, planowa, zgodna praca.

Dla orientacji wszystkich tych, którzy interesują się naszą pracą, podajemy do wiadomości, że dotychczas (w okresie od połowy 1936 r.) T-wo przyczyniło się, bądź spowodowało:

  1. częściowe umieszczenie na ulicach tablic z nazwami ulic;
  2. ustawienie w wielu punktach naszej dzielnicy oświetleniowych lamp elektrycznych na ulicach;
  3. ożywienie kupna i sprzedaży placów budowlanych;
  4. budowę nowych domów mieszkalnych;
  5. hipoteczne przejęcie przez Zarząd Miejski placów o obszarze 40 000 łokci kw. (13 320 m?) podarowanych przez p. Aleksandra Granzowa pod przyszły rynek, kaplicę lub kościół na Wołominku;Ponadto T-wo:
  6. zapoczątkowało akcję budowy w naszej dzielnicy (przy ul. Przejazd róg Lwowskiej) nowoczesnej szkoły, która – na zasadzie uchwały Rady Miejskiej – będzie nosiła nazwę imienia Józefa Piłsudskiego;
  7. złożyło samo i zebrało od swoich członków i społeczeństwa na ten cel fundusze w sumie 5 200 zł (nie mówimy tu o funduszach Komitetu Budowy Szkoły, stanowiących osobną pozycję, których zbiórka jest też w szerokim zakresie udziałem pracy członków naszego T-wa);
  8. zakupiło place pod budynek, ogród i boisko szkolne, podarowało i hipotecznie przekazało miastu;
  9. wyjednało u p. Kuratora Okregu Szkolnego orzeczenie o zorganizowaniu na naszym terenie szkoły powszechnej;
  10. zakupiło część materiałów budowlanych do budowy szkoły;
  11. pierwsze powołało do życia Komisję Budowy Szkoły na Wołominku, jako organ T-wa i stworzyło podstawy do organizowania ogólnego miejskiego Komitetu Budowy Szkoły imienia Józefa Piłsudskiego, którego to komitetu członkowie T-wa są czynnymi członkami;
  12. wznowiło dawne tradycje zabaw na naszym terenie;
  13. dąży do dalszej solidnej i racjonalnej, luźnej willowej zabudowy całego Wołominka, który ma bardzo dobre i dogodne do tego warunki (najlepiej w całym mieście rozparcelowane tereny budowlane, składające się według pierwotnej parcelacji z przeszło 400 działek po 3 330 m2, jedyną w mieście, przebiegającą przez Wołominek szosę, łączącą Wołomin z Warszawą i Radzyminem, ładne, tanie prostokątne działki budowlane, ulice proste i szerokie, teren w znacznej części zadrzewiony, duży zapas piasku do budowy na miejscu, co obniża koszty budowlane, dobrą wodę do picia, place pod przyszły rynek i kaplicę dla Wołominka, szkołę w budowie – przy dalszej parcelacji działek, wg ustalonych norm, niżej przez nas podanych, po całkowitej zabudowie willowej Wołominek może naprawdę stać się miastem-ogrodem o chłonności 10 do 12 tysięcy mieszkańców;
  14. broni intersów ogólnych wszystkich właścicieli i mieszkańców dzielnicy, której zaspokojenie koniecznych potrzeb, aczkolwiek powoli, ale systematycznie jest i nadal musi być realizowane;
  15. dąży do uporządkowania i urządzenia ważniejszych arteryj komunikacyjnych;
  16. dąży, przy nadchodzących wyborach samorządowych do wprowadzenia do Rady Miejskiej kilku radnych przedstawicieli naszej dzielnicy, stoimy bowiem na stanowisku, że najlepiej będą bronili naszego terenu przede wszystkim ci, którzy na nim od szeregu lat mieszkają, są z nim związani, doskonale znają jego zaniedbania i niezaspokojone potrzeby, oraz mamy nadzieję, że gdy nadejdą wybory oddacie swoje głosy na znanych Wam własnych kandydatów, że nie dacie się uwieść żadnym, innym hasłom, które nie będą realizowane, niezależnie od tego uważamy, że zarówno mieszkańcy Wołominka, jak i my, członkowie T-wa, powinniśmy pójść do współpracy ze wszystkimi, którzy naprawdę szczerze przyrzekną nam swą istotną pomoc i czynem jej dowiodą;
  17. obecnie – po zorganizowaniu wspólnego miejskiego Komitetu Budowy Szkoły im. Józefa Piłsudskiego i po przejęciu akcji budowy szkoły przez Zarząd Miejski, który prowadzi budowę gmachu szkolnego sposobem gospodarczym (założenie i poświęcenie kamienia węgielnego odbyło się w dniu 9.X.1938 r., fundamenty pod główną część gmachu i fragmenty dolnej kondygnacji zostały juz wymurowane), niezależnie od dalszej współpracy naszych członków w Komitecie Budowy Szkoły, główny nacisk T-wo kładzie na należyty rozwój Wołominka i okolic.

Zestawienie to podajemy w celu uświadomienia społeczeństwa i wykazania, że działalność nasza jest pożyteczna. Traktujemy je raczej jako sprawozdanie w ogólnym zarysie w wyniku prac T-wa w chęci podkreślenia, że i na naszym terenie wspólnym wysiłkiem można jednak coś zrobić. Uważamy też za swój obowiązek poinformować osoby zainteresowane, że według zatwierdzonego przez Kuratorium Okregu Szkolnego i Urząd Wojewódzki planu – monumentalny gmach szkolny (jak to uwidocznione jest na specjalnie wydanych pocztówkach, znajdujących się w sprzedaży po 10 gr za sztukę) będzie się składał z zasadniczych 4-ch kondygnacyj (przyziemia, wysokiego parteru, I i II piętra) oraz dobudowanej sali gimnastycznej. Gmach szkolny po zupełnym wykończeniu będzie zawierał 14 sal wykładowych, salę przyrody i rysunków, natryski, sale rekreacyjne, pokoje nauczycielskie, poczekalnie, kancelarię, pokoje dentysty, lekarza i pomocy szkolnych, 3 szatnie, oraz inne pomocnicze ubikacje i pomieszczenia. Gmach szkolny będzie zaopatrzony w wodociąg i kanalizację, schron przeciwgazowy oraz centralne ogrzewanie.

OBYWATELKI I OBYWATELE!

W związku z omówionym stanem rzeczy zapraszamy wszystkie osoby dobrej woli w zależności od ich zainteresowań do współpracy i udzielania T-wu pomocy przy realizacji zamierzonych zadań, mających na celu jedynie dobro naszej dzielnicy, według następujących wytycznych zasad i wskazówek.

I. DZIAŁKI BUDOWLANE I PARCELACJA PLACÓW.

Nie dzielcie posiadanych lub nowonabytych placów na zbyt małe działki. W naszej dzielnicy willowej o charakterze miasta-ogrodu place o powierzchni 20 000 ł2 (6 660 m2 ) mogą być dzielone najwyżej na 5 działek po 4 000 ł2 (tj. po 1 332 m2), zaś place o powierzchni 10 000 ł2 na 2 działki po 5 000 ł2 (1 665 m2) lub 4 000 i 6 000 ł2 (1 998 m2). Dzielenie placów na mniejsze działki o ile by na nich nie miały stanąć domy zaopatrzone w wodociąg i kanalizację, ze względu na willowy charakter dzielnicy nie jest wskazane. Pożądane by było utrzymanie wielkości działek po 5 i 10 tysięcy łokci, bowiem większe działki, bardziej przewiewne, będą miały znaczenie dla obrony przeciwlotniczej i przeciwgazowej, na co specjalny nacisk kładzie rozporządzenie Rady Ministrów z dn. 29/IV 38 r. (Dz. Ust. Nr 32, poz. 278).

Działka co do wielkości powinna być taka, by oprócz domu mieszkalnego i urządzeń gospodarczych, mogła pomieścić ogródek owocowy lub inny rodzaj zadrzewienia.

Poza tym chodzi o to, by studnie mogły mieć zachowaną, przepisową odległość od dołów ściekowych.

II. GRODZENIE PLACÓW.

Przed przystąpieniem do budowy domów ogradzajcie tereny nieogrodzone lub miejsca budowy.

Ogradzajcie place ładnymi, mocnymi, przewiewnymi parkanami (sztachetami lub siatką).

Niech nasze osiedle będzie z wyglądu miłe i estetyczne, niech będzie w nim widać smak i kulturę.

Budujcie nowe parkany zgodnie z przepisami i zarządzeniami władz, byście nie musieli ich zmieniać na podstawie rozporządzeń Ministra Spraw Wewn. z dn. 16/III 28 r. i z dn. 30/VI 38 r. o sposobie ogradzania posiadłości i działek (Dz. Ust. Nr 21, poz. 182 i Nr 46, poz. 373).

III. PROJEKTY DOMÓW.

Przed sporządzeniem projektów domów, zasięgnijcie informacyj w T-wie Przyjaciół Wołominka lub u naszych członków, żebyście przez nieświadomość nie wyrządzali krzywdy sobie, społeczeństwu, naszej dzielnicy i miastu.

Fachowych rad technicznych i wskazówek zasięgajcie przed sporządzeniem projektów w Zarządzie Miejskim lub u dobrych fachowców budowlanych.

Przy projektowaniu domów miejcie na uwadze możność wykorzystania naturalnego światła i słońca.

Zawczasu sporządzajcie u dobrych fachowców projekty przyszłych domów, które zamierzacie wybudować w nadchodzącym sezonie budowlanym.

W projektach uwzględniajcie nowoczesne potrzeby, przewidujcie założenie urządzeń, których w naszym mieście brak, lub których mamy bardzo mało.

Jak najwcześniej pomyślcie o kupnie placów i budowie nowych domów.

Dobre, przemyślane opracowanie planów, przyczyni się do łatwiejszego i prędkiego ich zatwierdzenia.

IV. BUDOWA DOMÓW.

Pamiętajcie, że inwestowanie kapitałów w złe budowle wcale się nie opłaca.

Budujcie według stanu zamożności, ale solidne, wygodne, ładne, estetyczne, widne o dużych oknach, zdrowe, wesołe domy. Bo tylko takie domy będzie łatwo wynająć, a w razie potrzeby dobrze sprzedać, bo tylko takie domy nie stracą swej wartości i będą rentowne.

Budujcie wyższy parter, bo lokale takie nie krępują swobody ich mieszkańców, nie wymagają zasłon, są cieplejsze i mogą być podpiwniczone.

Nie budujcie zbyt niskich mieszkań.

Budujcie z wygodami, lokale większe, kilkupokojowe i mniejsze ? o większej powierzchni podłogi, w miarę możności z łazienkami, kanalizacją i wodociągami, przede wszystkim zaś i bezwzględnie z przedpokojami (nawet najmniejsze lokale winny posiadać przedpokoje).

Nie budujcie tandety, bo takich domów nikt nie kupi i nikt nie będzie chciał w nich mieszkać.

Niech nowobudujące się domy w naszej dzielnicy zaświadczą swym zewnętrznym wyglądem i wewnętrznymi urządzeniami, rozplanowaniem i wygodami o kulturze ich właścicieli i mieszkańców.

Pamiętajcie, że budujecie dla ludzi, którzy stawiają coraz większe wymagania.

Unikajcie w miarę możności budowy oficyn. Dobra budowa będzie tylko Waszą zasługą, zła budowa ? Waszą winą!

V. MATERIAŁY BUDOWLANE.

Zwracajcie uwagę na dobre gatunki materiałów budowlanych (by drzewo było zdrowe, cegła dobrze wypalona, o dźwięku metalicznym i nie kruszyła się).

Tylko domy z dobrych materiałów budowane są trwałe.

Używajcie do budowy murów cegły zwykłej, by mogła być tynkowana (prasówka nadaje się na fundamenty).

VI. ULGI PODATKOWE.

W myśl ustawy z dnia 9/IV 38 r. i rozporządzenia Ministra Skarbu z dnia 16/XI 38 r. – o ulgach inwestycyjnych (Dz. Ust. R.P. Nr 26, poz. 224 i Nr 93, poz. 636), nowowzniesione budowle oraz części dobudowane (względnie nadbudowane) będą korzystały z ulg podatkowych na lat 10 i 15, jeżeli ich budowa lub dobudowa (względnie nadbudowa) zostanie wykończona w okresie od 1939 do końca 1942 roku.

W szczególności:

  1. Nowowzniesione budowle (a także części dobudowane lub nadbudowane) i lokale w tych budowlach są zwolnione na lat 10, od dnia chociażby tylko częściowego użytkowania tych budowli, – od podatków od nieruchomości lub budynkowych oraz od podatków od lokali (z wyjątkiem opłat i dopłat drogowych). Przepis ten dotyczy budynków, zawierających lokale mieszkalne większe, niż trzypokojowe. (Za izby uważane są tylko pokoje i kuchnie. Pod pojęcie to nie podpadają przedpokoje, łazienki itp. urządzenia).
  2. Natomiast nowowzniesione budowle (a także części dobudowane lub nadbudowane), zawierające lokale mieszkalne nie większe, niż trzyizbowe, niezależnie od zwolnień na lat 10 od podatków od nieruchomości lub budynkowych, są zwolnione na lat 15, od dnia chociażby częściowego użytkowania tych budowli, od podatku od lokali oraz od podatku w stosunku do przychodu z lokali mieszkalnych.

Jak z tego wynika budowle zawierające lokale nie większe niż trzyizbowe, będą miały dla niektórych zwolnień podatkowych okres dłuższy, bo 15-letni.

Istnienie w nowych budowlach lokali niemieszkalnych (np. handlowych, garaży, itp.) uzasadnia zwolnienie od podatku od nieruchomości, na lat 10.

Wspomniane, jak i inne indywidualne, ulgi stanowią niewątpliwie zachętę do budowy na naszym terenie w okresie lat 1939-1942 domów, składających się z różnego rodzaju lokali.

Są to ostatnie przepisy w sprawie budowlanych ulg podatkowych, obowiązujące od dnia 1 stycznia 1939 r.

(Dawne przepisy o ulgach budowlanych, dotyczące nowowznoszonych budowli, będą miały zastosowanie tylko do tych budowli, odnośnie których zostanie stwierdzone, że rozpoczęcie robót murarskich części dobudowanych lub założenie fundamentów pod nowoczesne domy nastąpiło przed dniem 31/XII 38 r.).

Z ulg podatkowych ponadtko korzystać będą ci, którzy wybudują garaże samochodowe oraz urządzą w swoich domach wodociągi i kanalizację.

VII. NAPRAWA, TYNKOWANIE I MALOWANIE PARKANÓW I DOMÓW.

Naprawiajcie i utrzymujcie w należytym stanie parkany. Dotychczasowe usterki postarajcie się w miarę możności usunąć na wiosnę i w lecie 1939 roku.

Tynkujcie domy i malujcie na kolor jasny, wesoły.

VIII. ZADRZEWIANIE I UPIĘKSZANIE PLACÓW.

Nie wycinajcie niepotrzebnie drzew i pilnujcie, by inni tego nie czynili. Nie kopcie dołów na ulicach i nieogrodzonych placach sąsiadów. Nie zabierajcie murawy z sąsiednich placów (to sprzeciwia się przepisom ustawy z dn. 14 kwietnia 1937 r. (Dziennik Ustaw Nr 30, poz. 224).

Korzystajcie z piasku do budowy za zezwoleniem właścicieli wyżej położonych placów.

Zakładajcie ogrody owocowe. Tereny zupełnie nieużyteczne, nienadające się jeszcze obecnie pod zabudowę, obsadzajcie drzewami parkowymi.

Niech żaden, nawet najmniejszy skrawek ziemi nie będzie niewykorzystany!

Pomyślcie o ukwiecaniu okien i urządzeniu kwietników przed domami.

IX. NIWELACJA I PODWYŻSZANIE PLACÓW.

Niwelujcie place, niższe tereny podwyższajcie, zsypujcie doły piaskiem. To się opłaci.

X. SPRZEDAŻ PLACÓW.

Osoby pragnące sprzedać place prosimy o podanie swoich adresów, określenie położenia placów, numeru hipotecznego lub numeru i litery działki na planie Granzowa.

Osobom tym T-wo ułatwi sprzedaż placów po wpłaceniu na rzecz T-wa ofiary pieniężnej przynajmniej w wysokości rocznej składki członkowskiej (tj. 6 złotych).

XI. POSTĘPOWANIE SPADKOWE.

Apelujemy do sąsiadów spadkobierców, aby nie więzili swoich placów i w celu ułatwienia sobie ich sprzedaży przystąpili możliwie jak najprędzej do przeprowadzenia postępowania spadkowego.

XII. OFIARY NA BUDOWĘ SZKOŁY.

Składajcie ofiary pieniężne na budowę szkoły przekazem na konto P.K.O. Nr 145.825. K.K.O. powiatu warszawskiego ? Oddział w Wołominie na wewnętrzne konto oszczędnościowe tejże K.K.O. nr 81.930, należące do Komitetu Budowy Szkoły im. Józefa Piłsudskiego w Wołominie.

Każda ofiara i nazwisko ofiarodawcy są dokładnie zapisane! Potem będzie wydana pamiątkowa księga ofiarodawców.

Wszystkie wpływy i wydatki są uwidocznione w dokumentach. Ani jeden grosz nie był wydany na cele niezwiązane z budową szkoły. Dotychczasowe wysiłki i ofiary nie zostały zmarnowane. Niech więc nikogo nie zabraknie na listach ofiarodawców!

XIII. WSTĘPOWANIE DO T-WA: POPIERANIE JEGO PRAC.

Trzeba, żeby nas przy wspólnym warsztacie pracy było więcej.

Jeżeli uznajecie działalność T-wa za pożyteczną i chcecie z nami współpracować dla wspólnego pożytku i dobra ogólnego zapisujcie się na członków T-wa. Wpisowe wynosi 1 zł, składka członkowska 50 gr miesięcznie. Zebrane fundusze idą wyłącznie na cele ogólne i propagandowe naszego terenu.

Przy racjonalnej, systematycznej, planowej i wytrwałej zbiorowej pracy nad naszym terenem, będziemy mogli z niego uczynić naprawdę ładne miasto-ogród. Ale do tego potrzebna jest zgodna, skoordynowana praca wszystkich obywateli, mieszkańców Wołominka i poszanowanie pracy sąsiadów.

W ten sposób przyspieszymy rozwój naszej dzielnicy. Wołominek będzie się stopniowo urządzał i porządkował. Znikną też z czasem miejsca nawiane piaskiem, który zostanie zużyty do budowy, powstaną nowe arterie komunikacyjne (jezdnie, chodniki, aleje).

Miejcie wiarę i przeświadczenie, że tylko praca przyniesie nam wszystkim lepsze jutro i dogodniejsze warunki życiowe!

Zastanówcie się nad treścią naszej odezwy i pomyślcie, czy nie mamy racji. Bezczynnością i oczekiwaniem nic się nie zrobi.

Niech przyszły rok 1939 będzie dalszym ciągiem pozytywnych posunięć!

Celem naszym jest nie zwalczanie tych, którzy nas nie rozumieją, a ich uświadamianie, nie zwalczanie nawet chwilowych przeciwników, (którzy też nie mogą nie uznać naszej działalności za pożyteczną), ale wytężona praca w kierunku dobrobytu naszej dzielnicy i zdobycia dla niej należnego miejsca wśród innych dzielnic miasta!

Obywatelki i obywatele! Jeżeli tego pragniecie z całego serca, przystąpcie do współpracy z nami i zachęćcie innych.

Jeżeli, mimo wszystko, wiele z Was z jakichkolwiek względów, nie będzie się mogło znaleźć w naszych szeregach, postępujcie w myśl omówionych zasad i wskazówek!

Wtedy wytknięty cel będzie spełniony.

Apelujemy gorąco do sąsiadów okolic, aby we własnym dobrze zrozumianym interesie, również postępowali analogicznie i podnosili swoje osiedla!

Tylko wspólna praca tworzy bogactwa!

W imieniu T-wa Przyjaciół Wołominka, Sławka i okolic Zarząd T-wa:

Prezes – mgr Edmund Kowalski,
I wiceprezes inż. Jerzy Zaleski,
II wiceprezes Edward Wyrzykowski,
sekretarz Aleksander Skrodzki,
skarbnik Zygmunt Celiński,
członkowie Zarządu – Wacław Kulikowski, Władysław Baranowski, Piotr Kielak i Wiktor Sałaban.

Członkowie Komisji Rewizyjnej:

Edward Protasewicz, Edward Hakiel i budowniczy dypl. Józef Madej.

Wołomin, w grudniu 1938 r.

Więcej tego autora:

+ Nie ma komentarzy

Add yours

Zostaw komentarz

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.