Edmund T. Erdman (ur. 1 VII 1877 w Godlewie w ziemi suwalskiej − zm. 2 XII 1936 w Wołominie)
Filozof, s. Karola Edwarda i Melidy Karoliny z d. Jarneckiej (zm. 26 VIII 1926), mąż Melidy Emilii (18 X 1883 – 30 IX 1957) – członka Towarzystwa Przyjaciół Osiedli Wołominka, Sławka i Okolic w Wołominie, ojciec trzech córek. Absolwent III Rosyjskiego Gimnazjum − III Filologicznego Gimnazjum Rządowego w Warszawie (1896). Uzyskał stopień kandydata Wydziału Filologicznego Uniwersytetu w Warszawie (1901), gdzie pod opieką Edwarda Struvego studiował językoznawstwo i teorię poznania. Dzięki zapomodze udzielonej przez Kasę Pomocy dla Osób Pracujących na Polu Naukowym im. dra Józefa Mianowskiego studiował w Lipsku i we Wrocławiu, pogłębiał wiedzę z zakresu językoznawstwa, psychologii i nauki o mózgu. Po powrocie do Warszawy lektor języka niemieckiego na Uniwersytecie (1903−1915) i nauczyciel w polskich szkołach prywatnych. Po przeniesieniu rosyjskiego Uniwersytetu z Warszawy − wykładowca na Carskim Uniwersytecie w Rostowie nad Donem (1915−1922). W tym czasie uzyskał stopień doktora (1917) oraz profesora nadzwyczajnego językoznawstwa ogólnego (1920). W 1922 powrócił do Polski, doktoryzował się z „filozofii w znaczeniu ściślejszym” u profesorów Jana Michała Rozwadowskiego i Władysława Heinricha na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie (1924). Opracował projekt “jednolitego alfabetu, opartego na znakach do użytku na całej kuli ziemskiej”. Przy pomocy tych znaków przetłumaczył część „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza, za tę pracę otrzymał od Polskiej Akademii Umiejętności wyróżnienie. Od 1924 aż do samobójczej śmierci mieszkał na posesji, do której wejście prowadziło od ul. Marszałka Józefa Piłsudskiego 22 i Błońskiej 25 na Wołominku (obecnie Wołomin), gdzie wg Tadeusza Kotarbińskiego „pędził życie odosobnione uczonego prywatnego (…), wnikliwego badacza i gorliwego miłośnika nauki”. Działacz Towarzystwa Przyjaciół Osiedla Wołominka, Sławka i Okolic w Wołominie. Członek Komitetu Budowy Szkoły – 7-klasowej Publicznej Szkoły Powszechnej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego na Wołominku. Autor tekstu odezwy do mieszkańców Wołomina wzywającej do wpłacania co najmniej 25 złotych od nieruchomości na rzecz budowy. Autor artykułów zamieszczanych w prasie lokalnej na temat akcji zbiórki. Negocjator w sprawie kupna placu pod budowę szkoły od Marii, Józefa, Stanisława i Władysława Pfeifferów. Autor rozpraw i artykułów m.in.: Naturalne pojęcie świata według Avenariusa („Przegląd Filozoficzny” 1900 z. 2 i 3), Drei Beiträge zu einer allgemeinen Theorie der „Begriffe” (Lipsk 1902), Psichołogiczeskaja sistiema konstrukcyj i form nimieckogo jazyka (Warszawa 1910), Jednostka lingwistyczna jako odruch symboliczny („Przegląd Filozoficzny” 1924, nr 27), Zasady powszechnej ideografiki analitycznej (Kraków 1925), Urzeczywistnienie „Characteristica Universalis” Leibniza („Przegląd Filozoficzny” 1928), Gramatyka języka niemieckiego oglądem i rozmową (1932), Elementy wypowiedzi własnej i cudzej, przedstawienie graficzne („Przegląd Filozoficzny” 1936 nr 39).
Źródło: http://dawny.pl/samobojstwo-bylego-profesora-uniwersytetu; T. Kotarbiński „Wspomnienia pośmiertne, Edmund Erdmann (1877–1936)”, M. Kubacz, Działalność Towarzystwa Przyjaciół Osiedli Wołominka, Sławka i Okolic w świetle zachowanych dokumentów, „Rocznik Wołomiński”, t. V, 2009, s. 157; Odezwa Towarzystwa w sprawie budowy szkoły – dawny Wołomin, dawny.pl; www.przodkowie.com/metryki; tablica nagrobna; J. Lejman, Dziwni polscy filozofowie. Edmund T. Erdmann: Jak ułatwić życie ludziom nielubiącym mówić, „Anthropos”, nr 2, 2001, s. 139−152; T. Kotarbiński, Erdmann Edmund (1887–1936), [w:] Polski Słownik Biograficzny, Polska Akademia Umiejętności, t. VI, Kraków 1948, s. 287–288; informacje uzyskane od Łukasza Rygało [dawny.pl], Wołomin 21 XI 2016.
+ Nie ma komentarzy
Add yours