Jednodniówka OSP – rok 1938

Krótki rys historyczny Stowarzyszenia Ochotniczej Straży Pożarnej w Wołominie z okazji 30-lecia jej istnienia i poświęcenia nowego sztandaru.

I

Ochotniczą Straż Pożarną w Wołominie powołano do życia i czynu w roku 1908. Nowopowstała placówka intensywnie rozpoczęła swoją działalność nie tylko na polu społeczno-kulturalnym, lecz także była czujną w walce z żywiołami i zawsze spieszyła z pomocą społeczeństwu bezinteresownie, kierując się hasłem “dla chwały Majestatu Bożego – brońmy bliźniego”.

Okres 30-tu lat istnienia Straży, ma tak za sobą piękną przeszłość, że chcąc opisać szczegółowo, trzeba byłoby na to-poświęcić tomowe stronice. Szczupłe ramy “Jednodniówki” pozwalają tylko na zasygnalizowanie ważniejszych momentów historii, by choć w ten sposób upamiętnić rozwój Wołomińskiej Straży w tym czasokresie.

II

Piękną i wzniosłą myśl założenia w Wołominie Och. Str. Póz. wysunęli i pogłębiali ją w dużej mierze obywatele ówczesnej wsi Wołomin: ś. p. inż. Henryk Wojciechowski, Gustaw Heine, p. p. Kwapiszewski, Lasota, Pokrzywnicki, Sarnacki, Połonecki, J. Ciuk i J. Szymański.

W skład pierwszego zarządu weszli z wyboru, jako prezes inż. H. Wojciechowski, naczelnik G. Heine i gospodarz J. Ciuk.

III

Nieżyjący już dziś prezes H. Wojciechowski, będący stale wielkim miłośnikiem Straży i uznający konieczność wyposażenia jej tak, by mogła egzystować wiecznie i rozwijać się w rozbudowującym się mieście ofiarował na własność Straży plac.

Plac ten jest do dziś ostoją i źródłem utrzymania się straży, za co pamięć o ofiarodawcy wiecznie będzie trwać tak w gronie strażaków jak i obywateli miasta i przekazywana z pokolenia na pokolenie.

IV

Społeczeństwo przyszło również z wydajną pomocą materialną, tak że w krótkim czasie Straż została wyposażona w najniezbędniejszy sprzęt jak l sikawkę używaną, 6 beczkowozów drewnianych, 2 bosaki oraz częściowo wyekwipowano drużynę w zwykłe mundury drelichowe, hełmy, pasy i topory.

W niedługim czasie po tym Straż zorganizowała własną orkiestrę, zakupując na ten cel 18 instrumentów jak również ufundowała sztandar – wówczas pod skrzydłami którego za czasów zaborczych, w jedynej organizacji strażackiej, skupiali się wszyscy, którzy pragnęli myśleć i mówić wspólnym językiem ojczystym.

V

Praca intensywna szła do czasu wojny światowej, której wybuch częściowo zahamował prace organizacyjne Straży przez powołanie pod broń znacznej części druhów oraz wzrastający coraz bardziej niedostatek wśród społeczeństwa.

W okresie niepodległości Polski, przy poparciu Związków Pożarniczych, Straż nasza rozwija się coraz pomyślniej, tak pod względem wyszkolenia drużyny jak i materialnym.

W 1925 r. zostaje wybudowana wspinalnia ćwiczebna, a w latach następnych powiększono znacznie sprzęt ratowniczy.

W roku 1928 Straż obchodzi uroczyście 20-lecie istnienia, zaś w 1933 święci wspaniale 25-letni jubileusz. Jubileusz ten odbył się pod honorowym protektoratem JWP. Stefana Morawskiego, Starosty pow. Radzymińskiego i prezesa Rady Powiat. Związku Straży Pożarnych.

VI

Prezesami Straży kolejno byli:

• H. Wojciechowski
• M. Czajkowski
• St. Czaplicki
• St. Witkowski
• A. Czyżewski
• M. Połonecki
• W, Wydmański
• M. Połonecki

Naczelnikami byli:

• G. Heine
• S. Rządkowski
• E. Zdanowicz
• F. Mioduchowski
• Rydecki
• Reklinski
• Dębski
• A. Jugo

W tym okresie, jak głoszą notatki, za pracę i najlepsze postawienie drużyny pod względem technicznym zasłużył sobie na wyróżnienie naczelnik Albin Jugo. Dzięki jego inicjatywie i fachowości zostały wprowadzone w Straży szereg inwestycyj i inowacyj.

VII

Po wspomnianym okresie 25 lat egzystencji Straży rozpoczął się nowy okres, który prowadzi organizację do poziomu niezbędnego w mieście o 18000 mieszkańców, a to dzięki trafnemu wyborowi na prezesa druha Bronisława Lipskiego i dobrze dobranemu przez niego Zarządowi w skład którego weszli: T. Ostojski i W. Wydmański jako prezesi S. Balkiewicz (sekretarz), J. Szulich (gospodarz), P. Tomaszewski i F. Koprowicz – skarbnicy

Od tego czasu rozpoczął się pęd ku motoryzacji Straży. Sprzęt przeciwpożarowy zaczął szybko powiększać się. Nabyto motopompę, 150 mtr. węża gumowanego, w końcu nabyto najpotrzebniejszy i dawno pożądany samochód – wóz rekwizytowy (pogotowie) z całkowitym uzbrojeniem. Do zaopatrzenia Straży w samochód b, wydatnie przyczynił się Naczelnik Straży druh Ostojski Teodor, który w roku 1937 zmuszony był opuścić Straż, na jego miejsce wszedł z wyboru druh W. Zalewski.

Również ubył sekretarz Balkiewicz na jego miejsce wszedł druh Franciszek Wodiczko jako sekretarz i kapelmistrz orkiestry.

Orkiestra pod wodzą druha Wodiczko znacznie zmieniła się pod względem fachowego wyszkolenia i dzięki temu wyszkolono i nauczono grać na instrumentach dętych 22 młodocianych orkiestrantów.

W roku 1937 zmarł nasz wielce ceniony długoletni gospodarz J. Szulich, na jego miejsce wszedł druh J. Łękawski – poza tym doszli z wyboru członkowie Zarządu Cichecki M., burmistrz m. Wołomina, Winiarski M. sekretarz Magist. i pp. E. Hakiel i J. Moszkowski.

VIII

Nie można pominąć faktu bardzo przykrego jak nieszczęśliwy wypadek z samochodem w wyniku czego zmarł strażak druh Lipski Bolesław rodzony brat prezesa druha Bronisława Lipskiego.

Śmierć brata nie zraziła jednak prezesa do dalszej intensywnej pracy dla dobra Straży i społeczeństwa.

Wszędzie i zawsze drużyna naszą dzięki zmotoryzowaniu i dobremu wyszkoleniu jest w pogotowiu i służy nieszczęśliwym nie tylko w m. Wołominie lecz i w dalekich nawet okolicach, a sprawnością swoją zasługuje na uznanie władz.

Znakomite wyposażenie w sprzęt motorowy daje rękojmie szybkiej likwidacji pożaru i tłumienie go w zarodku.

Obecny Zarząd dąży wytrwale do przebudowania istniejącego obecnie, a szpecącego swym wyglądem centrum miasta, budynku straży w/g projektu niżej podanego.

Ważniejszy sprzęt jaki obecnie Straż posiada jest:

• Autopogotowie z uzbrojeniem.
• Motopompa
• 2 sikawki konne
• Wóz rekwizytowy konny
• Komplety drabin
• 300 mtr. węża tłocznego
• Komplet (24 szt.) instr. muzycznych.

IX

Z okazji 30-lecia Straży Obywatelski Komitet w skład którego wchodzą na początku wymienieni obywatele wspólnie z Zarządem Straży w myśl Uchwały na zebraniu postanowili uczcić 30-lecie urządzeniem uroczystości Jubileuszowej z ufundowaniem nowego sztandaru w dniu 31 lipca 1938.

Protektorat honorowy nad uroczystością raczył przyjąć p. Jan Strusiński, Starosta powiatu Radzymińskiego, przewodniczącym zaś komitetu został Wybrany p. M. Czajkowski obywatel m. Wołomina.

Łukasz Rygało

Autora wspiera Wołomin Światłowód