Tag: Guzowatka

Historia szkolnictwa na terenie gminy Dąbrówka (I)

Uczniowie z dyrektorem Władysławem Jezierskim w czasie okupacji niemieckiej
Uczniowie z dyrektorem Władysławem Jezierskim w czasie okupacji niemieckiej

Pierwsze potwierdzone informacje źródłowe podają, że szkoła elementarna w Dąbrówce powstała w 1818 r. W 1845 r. nauczał tu jeden nauczyciel, który miał pod swoją opieką 14 uczniów, w tym 11 chłopców i 3 dziewczynki. Wszyscy byli wyznania rzymsko-katolickiego i pochodzili ze stanu chłopskiego, a fundusz szkoły wynosił 91,04 rubli.2 W roku szkolnym 1869/1870 szkoła nadal zatrudniała jednego nauczyciela, wzrosła natomiast liczba uczniów, których było 77, w tym jedno dziecko pochodziło ze stanu szlacheckiego, a fundusz szkoły, pochodzący ze składek mieszkańców, wynosił ponad 101 rubli.

Miejscowości gminy Dąbrówka

Z lat 1414 – 1425 pochodzą informacje o następującej treści: „Świechna, żona Franciszka z Sobikowa ziemi czerskiej zeznała, że została skwitowana z części w Sokołowie i Dąbrówce przez Mikołaja – plebana w Lewiczynie oraz przez córki Wita – dziedzica z Sokołowa: Śmiechnę, Hankę i Dorotę”. W kolejnym dokumencie z tego okresu zapisano: „Stanisław i Katarzyna z Sokołowa sprzedali połowę swojej części w Dąbrówce Felisławowi z Czajek”. Ostatni z zapisów brzmi: „Jan z Dąbrówki miał sprawę z Sądkiem z Sokołowa o działkę i zbiegłego kmiecia”. Kolejne wzmianki pojawiają się w 1429 r. i dotyczą także Dąbrówki, której część nabył wówczas Jan Słęka, a następnie w roku 1442 wraz z  dziedzicami Chajęt i Laskowa ufundował drewniany kościół parafialny w Dąbrówce.

W świetle wizytacji biskupiej z 1775 r.

wnetrze kosciola dabrowka
wnetrze kosciola dabrowka

Z dalszych zapisków wizytatora Marcina Krajewskiego wynika, że kościół był w dobrym stanie. Okna, drzwi i ściany były nieuszkodzone, dach na kościele też nie budził żadnych wątpliwości, gdyż na prośbę biskupa – wizytatora połowa dachu była kilka miesięcy wcześniej wymieniona. Podobnie jak dzwonnica, która liczyła trzy dzwony (1 uszkodzony i 2 dobre), także i kopuła kościoła pokryta była blachą i znajdowała się w dobrym stanie. Żadnych zastrzeżeń wizytator nie miał do cmentarza, podobnie dobrze przedstawiał się stan organistówki wzniesionej staraniem księdza proboszcza, a zamieszkałej przez ks. kapelana i organistę. W drugim domu na poświętnym za drogą mieszkał poddany kościelny Roch Lazicki. Z dalszej części sprawozdania wizytatora wynika, że innymi poddanymi byli Gabriel Kryszkowicz „na Karpinie” i Tomasz Kaszubiak „na Dąmbrówce”.

Parafia p.w. Podwyższenia Krzyża Św. w Dąbrówce do końca XVI w.

wnetrze kosciola dabrowka
wnetrze kosciola dabrowka

Z dokumentu sporządzonego w 1445 r. w Pułtusku (był to wówczas archidiakonat) wynika, iż pierwszym proboszczem w Dąbrówce był ksiądz o imieniu Felisław.[3] Kilka lat po utworzeniu parafii w Dąbrówce powstał konflikt między proboszczem z Klembowa i Dąbrówki o dziesięcinę ze wsi wcześniej należących do parafii w Klembowie, a obecnie znajdujących się w nowoutworzonej parafii w Dąbrówce. Konflikt ten był tak zacięty, iż jego rozwiązaniem zajął się biskup płocki.

Parafia Dąbrówka w 1935 roku

wnetrze kosciola dabrowka
wnetrze kosciola dabrowka

Kościół murowany pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża św. wybudowany ze składek parafjan 1883 roku. Konsekrowany w 1903 r. przez Arcybiskupa Warszawskiego Wincentego Chościak Popiela. Do parafji […]

O szkodach zrządzonych przez wicher

Najbardziej ucierpiały stodoły; w samej Guzowatce runęło ich czternaście, naogół zaś dwadzieścia cztery budynki zostały uszkodzone. Tak samo, albo i gorzej jeszcze ucierpiały i inne wsie w gminie, w niektórych wicher poprzewracał domy z kominami, przyczem były wypadki z ludźmi i żywiną. W lasach sosnowych większa a część drzew poprzełamywana na pół, a drzewa liściaste powyrywane z ogromnemi karpami. Ucierpiały też srodze i sady owocowe.