Tag: konspiracja

Antoni Wełna

Antoni Wełna służył Polsce jako łącznościowiec – podporucznik radiotelegrafista. Zadania jakie miała radiostacja kompanii Orbis (łac. Świat) kierowana przez niego w czasie wojny to m.in. utrzymywanie stałej łączności z Londynem. Niektóre meldunki wywiadowcze nadawane były z narażeniem życia załogi i zawierały informacje o dużym znaczeniu strategicznym np. dotyczyły pilnie strzeżonej tajemnicy hitlerowskiej – informacji o dalekosiężnych rakietach typu V-2 i dalekosiężnych pociskach V-1, których produkcję rozpoczęły Zakłady Doświadczalne w Peeneműnde na wyspie Uznam.

Polowanie na Hauptwachtmeistera Steina

G Hauptwachtmeister Stein with Hunting riffle and Police dog
Hauptwachtmeister Stein

Nazwisko niemieckiego żandarma Steina zna chyba każdy mieszkaniec naszej okolicy, który choć trochę interesuje się historią lokalną. Przewija się ono we wspomnieniach wielu osób, które przeżyły II wojnę światową w tym rejonie. Człowiek ten zasłużył sobie na taką pamięć wyjątkowym okrucieństwem i bestialstwem. Świadkowie przypisują mu kilkadziesiąt mordów.  Polskie Państwo Podziemne nie było w tej sytuacji bezczynne. Na bestię wydano wyrok śmierci. Film opowiada historię wszystkich zamachów przeprowadzonych na życie Hauptwachtmeistera Steina.

Eugeniusz Ajewski

Eugeniusz Ajewski ur. 3 grudnia 1915 r. na Dalekim Wschodzie (Władywostok) w rodzinie patriotycznej. Harcerz. Plut./ppłk. żołnierz podziemia podczas Il wojny światowej. Architekt, działacz społeczny, […]

Jan Estkowski – losy żołnierza i honorowego obywatela Tłuszcza (cz. VII)

U Rucińskiego zaaranżowano kluczowe dla konspiratorów spotkanie. Zasiąść do stołu mieli przedstawiciele lokalnej Armii Krajowej i Narodowych Sił Zbrojnych. Celem rozmów było scalenie obu organizacji na terenie powiatu radzymińskiego. Do analogicznej umowy doszło jakiś czas wcześniej na terenie sąsiedniego powiatu węgrowskiego. Tak więc na ważne spotkanie, prócz Estkowskiego zmierzali szef obwodu mjr. Edward Nowak „Jog”, oficer kontrwywiadu obwodu Wanda Maciejewska „Marcin”, ppor. Stanisław Wierzba oraz ze strony NSZ Józef Bieniek „Romański” i Kazimierz Maliński „Niedzielski”.

Jan Estkowski – losy żołnierza i honorowego obywatela Tłuszcza (VI)

W obliczu nadchodzącej klęski, z Tłuszcza pospiesznie wycofali się Niemcy, żandarmeria, policja kolejowa i urzędnicy. W tym samym czasie do miasta weszły oddziały Armii Krajowej, witane owacyjnie przez mieszkańców. Od zachodu weszła do Tłuszcza grupa Józefa Marcinkowskiego „Wyboja”, od wschodu kompania Wacława Wierzby „Odrowąża”. Na teren osady zaczęli spływać także kolejni żołnierze obwodu. W zabudowaniach „Rolnika” na ul. Kościuszki swój sztab ulokował dowódca pułku Edward Nowicki „Jog”. Ewentualna obrona Tłuszcza została powierzona mjrowi Jerzemu Iszkowskiemu „Orczykowi”.

Zygmunt Brzuszczyński

W czasie okupacji niemieckiej (1939–1944) żołnierz w strukturach PPP, zmienił nazwisko na Marceli Patoka. W sierpniu 1944 aresztowany przez Gestapo, prawdopodobnie przetrzymywany w obozach przejściowych w Beniaminowie, Szymanowie i Skierniewicach. 10 VIII 1944 roku wraz z grupą 460 osób wywieziony w głąb Niemiec. Do 20 IX 1944 roku przebywał w obozie dla jeńców w Paderborn, od 20 do 25 IX 1944 roku w obozie przejściowym w Soest, następnie został skierowany do cywilnego obozu pracy w Eichen k. Siegen, gdzie przebywał do 1 kwietnia 1945.

Mieczysław Sasin – ostatnie miesiące życia

sasin cencio
zdjęcie ze strony http://www.luoghidelricordo.it/

W ustaleniu tożsamości tego polskiego partyzanta rozstrzelanego 29 sierpnia 1944 r. razem z trzema Włochami w Cerreto Trebbia, pomogły, oprócz dokumentów archiwalnych, zeznania jego włoskich towarzyszy broni. Na tablicy upamiętniającej poległych w Dywizji Garibaldi Pinati Cichero wzniesionej w Pertuso jest oznaczony jako „polski partyzant Cencio”. Teraz, dzięki relacji partyzantów Franco Rivara (“Bruno”) i Arturo Dellepiane ustalono, że pod pseudonimem “Cencio” krył się Mieczysław Sasin, mieszkający wcześniej w Wołominie przy ul. Szopena 3.