Tag: lata 20.

Rzemieślnicy Wołomina w czasach II Rzeczypospolitej

Cechy w 20-leciu międzywojennym brały żywy udział w życiu publicznym Wołomina. Uczestniczyły w obchodach świąt państwowych i religijnych, organizowały święta cechowe, spotkania towarzyskie, zabawy, imprezy sportowe, kulturalne, prowadziły szkolenia, różne akcje oświatowe, zbierały składki na cele społeczne, przed wybuchem wojny – na Fundusz Obrony Narodowej, broniły interesów rzemieślników, rozstrzygały spory między mistrzami a czeladnikami. Przedstawiciele cechów wchodzili w skład Rady Miejskiej i samorządów lokalnych.

Socjaliści wołomińscy w czasach II Rzeczypospolitej

Komitetem Miejskim PPS w Wołominie kierował Antoni Dermo przy współpracy Józefa Kwapiszewskiego. W wyborach do Sejmiu 4 marca 1928 r. partia zdobyła w Wołominie 636 głosów, tj. prawie 19% ogółu. Natomiast w wyborach do Rady Miejskiej 14 kwietnia 1929 r. ruch socjalistyczny wystąpił już rozbity, bowiem powstała nowa partia rozłamowa – PPS dawna Frakcja Rewolucyjna, opowiadająca się po stronie Józefa Piłsudskiego. Grupa ta zdobyła dwa mandaty (A. Czyżewski i J. Sęk), natomiast sama PPS – sześć, w tym Dermo).

Dzieciństwo – budowa domu (II)

Dom gotowy! Widok od skrzyżowania ulicy Przejazd z Traktem Warszawskim (dziś róg Sasina i Armii Krajowej)
Dom gotowy! Widok od skrzyżowania ulicy Przejazd z Traktem Warszawskim (dziś róg Sasina i Armii Krajowej)

W zasadzie wieś nie była nam obca. W lecie jeździliśmy do Klembowa, do państwa Wojtkowskich. Znajomość z nimi chyba miała początek na targu. Później p. […]

Dzieciństwo – budowa domu (I)

Niewiele zachowało się fotografii domu. Na jednej z nich widzimy budynek od ul. Przejazd 4. W furtce stoi mój tata z Ireną i Julkiem. Z lewej strony ogromne akacje, a wśród nich krzyż i ledwo widoczna latarnia. Latarnia ta jest jedną z czterech na każdym rogu ogrodzenia, okalającego kapliczkę wykonaną z ogromnego głazu, na którym wykuto napis: „Któryś za nas cierpiał rany Jezu Chryste zmiłuj się nad nami. 1907 r.”.

Poglądy polityczne mieszkańców Wołomina na podstawie wyników wyborów w latach 1918-1938 (I)

Powyższe opracowania były już wykorzystane przez Ludwika Hassa w artykule „Wołomin w okresie międzywojennym”. Wyniki wyborów zostały jednak poddane bardzo fragmentarycznej analizie i w specyficznym kontekście skupienia się głównie na dziejach ruchu komunistycznego, co częściowo jest uzasadnione ówczesnym ustrojem komunistycznym i wymogami cenzury, częściowo zapewne również poglądami autora, ideowego komunisty, tajnego współpracownika służb PRL, w III RP współtworzącego ruch neomarksistowski. Uzasadnia to konieczność ponownego przyjrzenia się wynikom głosowania w wyborach w powiecie radzymińskim ze szczególnym uwzględnieniem Wołomina.

Józef Młyński

dav

W tym roku przypada 76 rocznica tragicznej śmierci Józefa Młyńskiego – patrioty, nauczyciela związanego z gminą Klembów i zasłużonego żołnierza. Został zamordowany w ostatnich dniach […]

Parafia św. Izydora w Markach (X)

Katolickie Stowarzyszenie Męskiejako jedna z organizacji dzialajacych przy parafii pw. Św. Izydora - Oracza w Markach.. W środku przy sztandarze proboszcz ks. Teodor Jesionowski. Fot. lata 30 XX w.
Katolickie Stowarzyszenie Męskie jako jedna z organizacji dzialajacych przy parafii pw. Św. Izydora - Oracza w Markach.. W środku przy sztandarze proboszcz ks. Teodor Jesionowski. Fot. lata 30 XX w.

Na uwagę zasługują formy pomocy duchowej udzielanej chorym przez kapłanów. Oprócz cyklicznych wizyt (zwykle odbywały się one raz w tygodniu – w piątek) miały miejsce organizowane w kościele msze Św., na których gromadzili się chorzy parafianie; zarówno ci, którzy dotarli do świątyni o własnych siłach jak i ci, których tu przywieziono na noszach… w niedzielę 15 lipca 1934 r. zostali zawiezieni do kościoła chorzy z parafii i niedołężni w liczbie około 60 osób. Przygotowano dla nich w głównej nawie kościoła łóżka żelazne z materacami, łóżka polowe, leżaki, fotele i krzesła. Ks. proboszcz obchodził kolejno chorych i spowiadał, następnie podczas mszy Św. Udzielił ks. wikary komunii św. podchodząc z puszką do każdego chorego. Dla wzmocnienia po komunii św. Kleryk każdemu choremu podawał trochę wina.

Zakład w Drewnicy

Ogólny widok zakładu w Drewnicy w roku 1906
Ogólny widok zakładu w Drewnicy w roku 1906

Szybki rozwój Drewnicy w przeciągu 35-letniego istnienia był wynikiem wytężonej pracy Towarzystwa, które potrafiło rozpocząć swą pracę prawie bez grosza, a potem stopniowo wyjednywać coraz to nowe źródła kapitału i umiało rzetelnością swych wysiłków i słusznością sprawy poruszyć opinję społeczną i spowodować daleko idącą ofiarność ludzi dobrej woli, szlachetnych i czułych na potrzeby ogółu, na cudze nieszczęście i niedolę.

Marian Sarnacki

Marian Sarnacki
Marian Sarnacki

Reprezentant Polski w biegach długodystansowych w meczu międzypaństwowym (1929), mistrzostwach Polski, np. Bieg Narodowy (1928, 1929). Mistrz Polski w biegach na 10000 m (1928, 1929), wicemistrz na 5000 m i przełaj (1928, 1929), brązowy medalista mistrzostw Polski (1927, 1929), finalista mistrzostw Polski: przełaj i 5000 m (1927, 1932). Zamordowany przez niemieckich okupantów (27 IX 1944) w Czarncy, pochowany został na cmentarzu we Włoszczowej, następnie (24 X 1946) ekshumowany i pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (31 X 1946).