Cmentarz niemiecki w Ręczajach Nowych (Niemieckich)

„Cmentarz był ładny, ogrodzony, z aleją wjazdową”¹. W Ręczajach Nowych groby są wykonane z trwałego materiału i przypominają swym kształtem trumny. Pod koniec wojny pochowano w okolicach cmentarza niemieckiego żołnierzy Armii Czerwonej, ale później dokonano ekshumacji i wywieziono zwłoki do Kraju Rad². Pozostały mogiły osadników niemieckich, na których nieraz ktoś zapali lampkę.

Ręczaje Nowe. Najwięcej grobów zachowało się na tutejszym cmentarzu. Przetrwały także fragmenty cokołów.

Ręczaje Nowe. Obecnie teren cmentarza porósł las.

Ręczaje Nowe. Mały grób – prawdopodobnie dziecka.

Ręczaje Nowe. Jeden z grobów z zachowanym cokołem.

Ręczaje Nowe. Odczytanie napisów na płytach.

Ręczaje Nowe. Na niektórych grobach można odczytać daty – na płycie widoczny 1905 rok.

Ręczaje Nowe. Na płycie nagrobnej występuje stały układ – na górze wklęsły krzyż, poniżej prawdopodobnie nazwiska, na dole data śmierci zapisana dużymi cyframi.

Ręczaje Nowe. Inne ujęcie grobu przedstawionego na poprzedniej stronie. Hipotezy na temat daty umieszczonej na dole płyty: 1835, 1885 lub 1935.

Ręczaje Nowe. Profil tego grobu sugeruje, że mogiły były dość wysokie, a z biegiem lat zapadły się w ziemię.

Ręczaje Nowe. Nagrobek przesunięty w ten sposób, że widać materiał użyty do budowy grubej płyty.

Ręczaje Nowe. Do budowy nagrobka użyto kamienia polnego.

Rafał Pazio „Cztery pory roku” w: „Wieści Podwarszawskie” 2000, nr 5, s. 8.
ib.

W poszukiwaniu śladów niemieckich osadników w powiecie wołomińskim
Praca zbiorowa uczniów I Liceum Ogólnokształcącego im. Wacława Nałkowskiego w Wołominie
pod kierunkiem mgr Beaty Lewickiej i mgr inż. Magdaleny Rozbickiej
wykonana w ramach Europejskiego Programu Edukacyjnego SOKRATES-COMENIUS
Apostolicum, rok 2003