W tym roku przypada 76 rocznica tragicznej śmierci Józefa Młyńskiego – patrioty, nauczyciela związanego z gminą Klembów i zasłużonego żołnierza. Został zamordowany w ostatnich dniach listopada 1944 r. w okolicy tzw. górek tuleńskich, w okolicznościach do dziś owianych tajemnicą. Zacznijmy jednak od początku…Czytaj dalej
Dzisiejszy Wołomin, jest wzmiankowany jeszcze w XV w. jako wieś. Miejscowość ta miała charakter wsi folwarcznej, aż do czasu jej zakupu przez Henryka Konstantego Woyciechowskiego. On to jako pierwszy rozparcelował część przynależnych mu ziem i zaczął je sprzedawać. Jednocześnie zachęcał swoich znajomych do osiedlania się tutaj.Czytaj dalej
Ur. 24 XI 1914 w Grodźcu k. Konina − zm. 24 II 2011 w Pułtusku
Księgowy, s. Jana i Stefanii z d. Smarzyńskiej, brat Haliny, Tadeusza i Witolda, mąż Lucyny z d. Chmielewskiej, ojciec Danuty, Piotra, Macieja, Kazimierza i Witolda. Absolwent Gimnazjum im. Piotra Skargi w Pułtusku (1928−1933), Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu, tj. Szkoły Podchorążych Rezerwy Kawalerii (1936–1937) i Szkoły Podchorążych Kawalerii (1937−1939), XVI promocji oficerskiej im. Bitwy pod Krechowcami. W czasie II wojny światowej w stopniu podpułkownika, dowódca 2. plutonu 3. szwadronu 25. Pułku Ułanów Wielkopolskich, wchodzących w skład Nowogródzkiej Brygady Kawalerii dowodzonej przez gen. Władysława Andersa. Żołnierz ZWZ/AK, w obwodzie pułtuskim (1940−1942), w Somiance, pow. Wyszków, od 1943 w obwodzie „Rajski Ptak” – „Burak” ps. „Jan Korzyb”, „Szczapa”. Od listopada 1943 do 1944 zastępca dowódcy Ośrodka Armii Krajowej Tłuszcz, odpowiedzialny za Oddział III (Operacyjno-Szkoleniowy) Komendy Głównej, tzw. trójkarz. Uczestnik akcji „Burza”.Czytaj dalej
W „Słowniku geograficznym-historycznym ziem polskich w średniowieczu” pod hasłem „Wołunino” znajduje się spis dokumentów dotyczących Wołomina1. Pierwszy z nich jest datowany na rok 1421 i informacja o nim znajduje się w tzw. Metryce Mazowieckiej2. Metryka Mazowiecka jest to rejestr dokumentów wydanych przez kancelarie książąt mazowieckich w okresie niezależności politycznej Mazowsza. Najstarsze księgi Metryki Mazowieckiej i ich kopie obejmują zapisy od roku 1400, ale większość zawiera materiał rozpoczynający się dopiero od 2 dziesięciolecia XV wieku3. Po inkorporacji naszej dzielnicy do Polski Metryka Mazowiecka została włączona do Metryki Koronnej w 1539 roku i od tej pory dzieliła jej losy4. Jest to źródło historyczne o podstawowym znaczeniu dla badań prawa, gospodarki, genealogii, demografii itd. Księstwa Mazowieckiego.Czytaj dalej
Cicha i spokojna miejscowość Miąse, przed stu laty przykładny podwarszawski majątek ziemski, kryje piękną historię elit intelektualnych, kulturalnych, a nawet politycznych rodzącej się Niepodległej Rzeczypospolitej. Dawny folwark i dwór, których śladem jest zachowany do dzisiaj park były też świadkami, w gruncie rzeczy dramatycznych wydarzeń wielkiego romansu ówczesnej dziedziczki. Zapraszamy Państwa do przyjrzenia się tej historii, gdzie wielki świat, sam Paryż wygrywa z urokami polskiej wsi…Czytaj dalej
Na jesieni 1918 roku, po 123 latach niewoli, Polska odzyskała Niepodległość. Warto wiedzieć jak doszło do tego wydarzenia i co wtedy działo się na naszym terenie.
28 lipca 1914 roku wybuchła I wojna światowa. Bezpośrednią przyczyną tego wielkiego konfliktu było zabójstwo austriackiego następcy tronu, arcyksięcia Franciszka Ferdynanda w Sarajewie przez serbskiego nacjonalistę. Na Starym Kontynencie od dawna jednak państwa prześcigały się w „wyścigu zbrojeń”. Poważnymi problemami prowadzącymi do wojny były, konflikt o kolonie afrykańskie, niepokoje na Bałkanach czy agresywna polityka Cesarstwa Niemieckiego. W wojnie uczestniczyły wszystkie mocarstwa europejskie, w tym również te, które dokonały ponad sto lat wcześniej rozbiorów Polski. Państwa ententy, czyli Francja, Anglia i Rosja stanęły naprzeciw państwom centralnym, czyli Niemcom, Austro-Węgrom i ich sojusznikom.Czytaj dalej
Ur. 23 XII 1890 w Sławucie na Wołyniu − zm. 30 XII 1949 w Nowym Jorku
Działacz państwowy, s. Augustyna Stefana (1860–1930) i Władysławy z d. Ostaniewicz (1869–1939), brat Olgierda, Zygmunta i Edmunda, mąż Haliny Marii z d. Gołębiowskiej (1899−1976) − prawnika, socjologa i psychologa, ojciec Tadeusza Zbigniewa. Absolwent Państwowego Gimnazjum Realnego w Równem na Wołyniu, Instytutu Leśnictwa w Petersburgu i Instytutu Politechnicznego w Kijowie. Na uczelniach był członkiem młodzieżowej, lewicowej „Korporacji”, następnie Młodzieży Postępowo-Niepodległościowej „Filarecja” i Związku Walki Czynnej. Za działalność rewolucyjną (od 1908 należał do Polskiej Partii Socjalistycznej Frakcji Rewolucyjnej) aresztowany (1913). Po odbyciu kary więzienia deportowany do Witebska. W 1917 ponownie przyjechał do Kijowa, pracował w instytucjach polskich przy Centralnej Radzie Ukraińskiej. Referent w Wydziale Ogólnym i Oświaty Pozaszkolnej Ministerstwa Spraw Polskich w Kijowie (styczeń−wrzesień 1918), Komisarz Ludowy na powiat radzymiński (16 I 1919−27 XII 1920).Czytaj dalej
Wojska niemieckie wkroczyły do Marek 14 września 1939 r., rozpoczynając trwającą dokładnie 5 lat okupację osady1. Okupacja Marek przez władze niemieckie nie spowodowała jednak zaprzestania działalności przez kościół i parafię marecką. Działalność ta trwała prawie przez cały czas wojny, pomijając kilkumiesięczny okres przerwy od początku września 1944 do początków lutego 1945 r.2 Przez cały czas okupacji, kościół spełniał swoje duszpasterskie funkcje. Księża udzielali sakramentów: chrztu, bierzmowania, małżeństwa; jeździli z ostatnim namaszczeniem do chorych, chowali zmarłych, przwodniczyli w akcjach na rzecz najbardziej poszkodowanych przez wojnę parafian3.Czytaj dalej
Trudno jest pisać o kimś “był” jeśli zawsze mówiło się “jest”. To małe słowo “był” mówi nam o przemijaniu o nieubłaganych zrządzeniach losu. Jacek był…
Ksiądz Józef Tischner kończąc swą “Historię Filozofii Po Góralsku” tak pisze: “A on był taki, ze mu się cały świat widzioł ino skróny tego jednego, ze świat jest. Kwolić Boga, ze jest! Jakby świata nie było, to by było skoda. A jesce więksa byłaby skoda, kieby na tym świecie nie było gór ani góroli. I tym se śpiewajóm: Kie pudziem z tela, to nos bedzie skoda / Po górach, dolinach płakać bedzie woda”.
Tak, płakać “będzie woda”.Czytaj dalej
W Ulasku znalazłem się ponownie po bez mała trzydziestu latach po owym 1944 roku.
W gronie kilku osób młodszego pokolenia rodziny zapragnąwszy odwiedzić „kraj lat dziecinnych” wybraliśmy się na wycieczkę rowerową. Jechaliśmy od strony Sulejowa. Minęliśmy Kury. Odcinek drogi od Kurów dawniej wyglądający się długim, teraz przejechaliśmy jednym przekręceniem pedałów. Upamiętnił się on obrazami z dawnej przeszłości… i widokiem jadących bud pełnych wojska… i wcześniej jeszcze rozpaczliwym skokiem z burty niemieckiego samochodu ciężarowego, na który zgraja dzieciaków powłaziła dla uciechy, a gdy zaczął rozpędzać się, opuszczała go w pośpiechu. Ten skok w piasek nie zakończył się złamaniem ani ręki, ani nogi dzięki mazowieckiemu piachowi, który zamortyzował upadek.Czytaj dalej
Ur. 5 II 1920 w Zenonowie k. Wołomina – zm. 11 I 1992 w Szczecinie
Pedagog, harcmistrz, działacz i instruktor harcerski, s. Franciszka Wacława (1869−1940) i Leonardy z d. Podgórskiej (1877−1944), brat Aleksandry (1900−1943) [zob.], Anieli Rollinger (1913−2001), Eugenii, Stanisławy, Karola (1902−1980) i Wacława, mąż Marii z d. Puc (1921−1983), ojciec Jolanty, Włodzimierza i Grzegorza (1944−2008). Członek Związku Harcerstwa Polskiego od 1 II 1936. Żołnierz Szarych Szeregów i Armii Krajowej w stopniu kapitana ps. „Wiktor”, „Tesiek”. W ramach AK ukończył pierwszy kurs w Szkole Podchorążych Piechoty w Wołominie (październik 1942). Brał udział w wielu akcjach zbrojnych przeciwko okupantowi niemieckiemu. Dowódca Oddziału Bojowego w strukturach NSZ–AK (marzec 1944). Walczył w Powstaniu Warszawskim (1944).Czytaj dalej
Wracamy do miasteczka Jadów, które tym razem odkrywa przed nami swoją okrutną, dramatyczną i tragiczną historię. Jesienią 1942 roku dzisiejszy plac Dreszera i ulica poniatowskiego utopione zostały we krwi. Tamtego dnia Niemcy dokonali likwidacji jadowskiego getta.Czytaj dalej
“W Wigilię Bożego Narodzenia byłem uszczęśliwiony, udało mi się zdobyć w drodze do pracy dwa buraki pastewne, zapiaszczone, które błyskawicznie zjadłem aby ich nie stracić.” Cytat ten pochodzi z relacji Zbigniewa Kornackiego, pochodzącego z Radzymina żołnierza Armii Krajowej. Dobitnie ukazuje on efekty “wyzwolenia” jakiego doznali polscy patrioci z rąk Armii Czerwonej.Czytaj dalej
W okresie dwudziestolecia międzywojennego kościół i parafia marecka działały bardzo prężnie zarówno w aspekcie organizacji i prowadzenia życia duchowego wśród mieszkańców jak i w sensie
materialnym – rozrost terytorialny, przeprowadzenie wielu inwestycji, nowe nabytki w wyposażeniu Świątyni. Dzięki staraniom ks. Budzejko pracę w parafii rozpoczął w początkach lutego 1918 r. jej pierwszy wikariusz- neoprezbiter, Ks. Eugeniusz Targoński1.Czytaj dalej