Wołomińskie huty szkła w pierwszych latach niepodległości (1918-1929)

Wołomińska huta "Vitrum" po 1927 roku. Pierwszy z prawej Marian Preksler.
Wołomińska huta "Vitrum" po 1927 roku. Pierwszy z prawej Marian Preksler.

Lata 1921-1927 są dla Wołomina okresem bardzo dynamicznego rozwoju. Ludność miasta, licząca w 1921 roku 6.404 osoby, zwiększa się do 17.500 osób. Dwu i półkrotnie powiększała się liczba budynków mieszkalnych z 416 do 1080. Odbudowane zostały zakłady przemysłowo istniejące przed wojną i uruchomione nowe. Już w 1924 roku osiągnięty został przedwojenny poziom zatrudnienia w przemyśle. Decydujące znaczenie miało tu uruchomienie obu hut, które łącznie zatrudniały ponad 500 pracowników.

Pierwsze lata huty “Wołomin” – lata 1906 – 1907

List z informacją o strajku robotników huty "Wołomin" w październiku 1906 r.
List z informacją o strajku robotników huty "Wołomin" w październiku 1906 r.

W dniu 19 października 1906 r. rozpoczął się w wołomińskiej hucie pierwszy strajk ekonomiczny, który był zarazem pierwszym strajkiem tego typu w Wołominie. Do strajku przystąpiło 15 hutników – majstrów oraz 25 ich pomocników. Robotnicy zażądali podwyżki zarobków o 12,5 procent. Żądanie to popierało również dwudziestu pracujących w hucie szlifierzy, którzy nie przerwali jednak pracy, chociaż grozili jej porzuceniem. Wobec nieustępliwej postawy fabrykanta w trakcie rozmów z przedstawicielami robotników, w których uczestniczył również inspektor fabryczny E. Karpiński, żądanie podwyżki zarobków zostało zmienione na postulat zatrudnienia przez właścicieli huty specjalnych robotników do wyjmowania gotowych wyrobów z piecyków po odprężeniu. Do tego czasu czynność ta należała do obowiązków zespołów hutniczych. Wobec zobowiązania się właścicieli do spełnienia tego postulatu strajk został zakończony w dniu 24 października 1906 roku.

Huta Szkła w Wołominie (1905-1999)

Kuchnia zorganizowana przez strajkujących robotników huty szkła "Vitrum". Wołomin, rok 1937.
Kuchnia zorganizowana przez strajkujących robotników huty szkła "Vitrum". Wołomin, rok 1937.

Pierwsze lata  Na początku XX w. mała dotąd wieś Wołomin zaczęła szybko przekształcać się w osadę miejską. Głównym czynnikiem miastotwórczym była uruchomiona już w 1862 r. linia kolejowa ze stacją […]

Na przykład filmistor

Film zrealizowany przez Michała Bukojemskiego w 1977 roku. O pracach nad wykorzystaniem filmistoru mówią m.in.: naczelnik miasta Bogdan Kowalski, wicedyrektor wołomińskiej huty mgr inż. Wacław […]