Początek szkolnictwa szklarskiego

Szklarstwo w Polsce kapitalistycznej należało do jednej z najbardziej zacofanych gałęzi przemysłu. Kilka większych przedsiębiorstw znajdowało się w reku kapitalistów zagranicznych, zatrudniających cudzoziemców na kierowniczych stanowiskach technicznych. Właściciele reszty zakładów – drobnych i zupełnie prymitywnych – zadowalali się personelem technicznym z praktyków hutników. Z chwilą uspołecznienia szklarstwa w roku 1945 ostro wyłoniła się konieczność możliwie szybkiego szkolenia kadr technicznych. Ponieważ czas naglił, nie można było czekać kilka lat na pierwsze normalnie szkolne roczniki techników, ówczesna władza przemysłu szklarskiego – Centralny Zarząd Przemysłu Mineralnego w Warszawie – zadecydowała dokształcenie hutników praktyków pełniących funkcje personelu technicznego w zakładach szklarskich.

Wykonanie tej decyzji zostało zlecone doradcy tego Centralnego Zarządu ob. inż. Dobrzańskiemu Aleksandrowi, który skorzystał z możliwości zorganizowania dokształcania przy Północnym Zjednoczeniu Przemysłu Szklarskiego w Piotrkowie. Zjednoczenie zapewniło opiekę administracyjną i jaki taki lokal do prowadzenia wykładów, a wśród personelu Zjednoczenia byli doświadczeni inżynierowie, którzy podjęli się prowadzić wykłady podstawowych przedmiotów zawodowych (inż. Nowotny i Sosnowski). Powstał tak zwany Kurs Hutmistrzów, obliczony na rok szkolny 1946/47. Słuchaczy, w liczbie 30, wytypowały zakłady szklarskie podległe C. Z. P. Mineralnego. Kurs rozpoczął się dopiero w listopadzie 1946 r., gdyż trzeba było czekać, aż się zakończy organizacja bursy powiatowej dla uczących się, by móc zakwaterować słuchaczy i zorganizować dla nich tanie wyżywienie.

Kurs i kierownik – inż. Dobrzański – został zatwierdzony przez Ministerstwo Przemysłu, które wtedy organizowało na szeroka skalę szkolenia kadr technicznych różnych stopni. W końcu lipca 1947 roku wszyscy 30 słuchacze z wynikiem pomyślnym złożyli egzaminy końcowe i po tygodniowej wycieczce do przodujących hut – Ujście, Pieńsk, Jelenia Góra, Wałbrzych, Murów – powrócili do swych miejsc pracy. Ponieważ dyrekcja C. Z. P. Mineralnego i dyrekcja zjednoczeń przemysłu szklarskiego oceniły pozytywnie wyniki I Kursu, a potrzeba doszkolenia personelu technicznego nie była zaspokojona, postanowiono Kurs powtórzyć w roku szkolnym 1947/8. Kursem kierował nadal inż Dobrzański.

Skład II Kursu był analogiczny do I – go. Wszyscy 30 słuchacze zakończyli II Kurs w lipcu 1948 r. z wynikiem pomyślnym. Na zakończenie była zorganizowania podobna wycieczka do przodujących hut szkła. Już w roku 1946 została zadecydowana organizacja własnego szkolnictwa szklarskiego dla młodocianych po zaspokojeniu przez Kursy najpilniejszych potrzeb przemysły. W myśl tej decyzji C. Z. P. Mineralnego postanowił zorganizować, opierając się o dwuletni dorobek Kursów Hutmistrzów, w Piotrkowie Gimnazjum Przemysłowe Hutnictwa Szkła z początkiem roku szkolnego 1948/9. Dyrektorem Gimnazjum został mianowany inż. Aleksander Dobrzański. Przygotowania do uruchomienia Gimnazjum zostały rozpoczęte już jesienią 1947 roku, mianowicie upatrzono budynek niedokończony i prowadzono starania o przekazanie tego budynku C. Z. P. Mineralnego do wykończenia i umieszczenia w nim szkoły.

Wobec odwołania się właścicielki budynku do władz wojewódzkich by anulować decyzję Miejskiej Rady Narodowej w Piotrkowie, sprawa przekazania budynku szkole przewlekła się i można było przystąpić do wykończenia jego dopiero z wiosną roku 1948. W prowadzonych przez inż Dobrzańskiego dużą pomoc okazali tow. Bolesław Wolnicki, wówczas dyrektor huty “Kara” w Piotrkowie i tow. Ignacy Tokarski – przewodniczący piotrkowskiego oddziału Z. I. Chemików. Wykończeniem budynku opiekowało się Północne Zjednoczenie Przemysłu Szklarskiego. Prace z powodu trudności materiałowych przeciągnęły się tak, że dopiero w końcu września można było uruchomić szkołę. Wkrótce po uruchomieniu szkoły wyjaśniło się, że nowo powołana placówka techniczna, która mogła szkole zapewnić wykładowców przedmiotów zawodowych – Biuro Projektów Przemysłu Szklarskiego – zostanie przeniesiona do Warszawy, a ponieważ nie było widoków by miejscowe huty lub zjednoczenie mogły w ciągu kilku najbliższych lat w tym zakresie pomóc, dyrekcja szkoły zmuszona była zabiegać o przeniesienie szkoły wraz z biurem projektów. W ten sposób powstała myśl umiejscowienia szkoły w Wołominie, a decyzja C. Z. P. Mineralnego zapadła już w początkach listopada 1948 r.

Postanowiono rozpocząć budowę odpowiedniego gmachu dla szkoły i internatu z wiosną 1949 roku postawionym do dyspozycji przez Miejską Radę Narodową w Wołominie. Opracowanie projektu budynku oraz nadzór nad budową zostały powierzone inż. Kazimierzowi Lewakowi. Założenie podał inż. Dobrzański. Trudności materiałowe spowodowały, że w ciągu sezonu budowlanego 1949 roku można było tylko założyć fundamenty i wyciągnąć mury do wysokości pierwszych stropów. W następnym 1950 roku wynikły trudności utrzymania na budowie dostatecznej ilości pracowników wobec zbyt dużej rozpiętości płac między Wołominem a pobliską Stolicą. Budynek do jesieni 1950 roku nie został na tyle wykończony by można było umieścić w nim szkołę, która już od września 1950 r. liczyła 3 klasy.

Z wielkim trudem udało się rozwiązać przeprowadzanie roku szkolnego 1950/1 w Piotrkowie. Wobec pilnych potrzeb przemysłu dyrektor szkoły inż. Dobrzański od kwietnia 1950 r. otrzymał urlop i został powołany na stanowisko dyrektora Biura Projektów Przemysłu Szklarskiego w Wołominie, co pozwoliło mu w pewniej mierze opiekować się budową gmachu szkoły. W Piotrkowie zastępowali go kolejno – do listopada 1950 r. ob. Szperna, a później ob. Leon Kropidłowski. Od maja 1951 r. inż. Dobrzański objął ponownie stanowisko dyrektora szkoły. Już w 1948 roku postanowiono, że w myśl ówczesnych zasad organizacji szkół zawodowych, gimnazjum przemysłowe zostanie po 3-ch latach uzupełnione klasami licealnymi i będzie lepszych uczniów kształcić do stopnia technika szklarskiego, słabszych zaś przekazywać do przemysłu po 3 latach nauki jako kwalifikowanych hutników.

W ramach ogólnej reorganizacji szkolnictwa zawodowego już od 1950/1 roku pierwsza klasa szkoły była prowadzona jako klasa technikum. Od roku 1951/2 szkoła została formalnie przemianowana na Technikum Przemysłu Szklarskiego. Pomimo wysiłków zarówno inwestora – C. Z. P. Szklarskiego w Sosnowcu – jak i dyrektora szkoły – roboty wykończeniowe przeciągnęły się do końca grudnia 1951 roku, szkoła zaś musiała być przeniesiona z Piotrkowa, gdzie w żaden sposób nie można było umieścić 4 klas, a należało ponadto wg. planów władz szkolnictwa zawodowego przekształcić przyzakładową szkołę zawodową w zasadniczą szkołę szklarską.

Należy zaznaczyć, że w wyniku przeniesienia Technikum do Wołomina powstała w Piotrkowie bez nakładów Zasadnicza Szkoła Szklarska, która przejęła gotowy budynek oraz potrzebne meble szkolne i w pewnej mierze wyposażenie internatu. Należy również nadmienić, że równocześnie z zapoczątkowaniem własnego szkolnictwa szklarskiego w roku 1946 w postaci I Kursu hutmistrzów, został przejściowo uruchomiony dział Szklarski przy Liceum Chemiczno Ceramicznym w Warszawie, ul. Hoża 88, który był zaprojektowany już w roku 1938, a nie rozwinął się z powodu wybuchu wojny. Dział ten istniał przez 6 lat – od września 1946 do maja 1952 roku i dał 4 roczniki techników szklarskich, w ogólnej liczbie 50-ciu absolwentów.

Wstęp do kroniki szkolnej – rok 1951

Więcej tego autora:

+ There are no comments

Add yours

Zostaw komentarz

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.