Inż. Aleksander Dobrzański – twórca Technikum Przemysłu Szklarskiego w Wołominie

Już po II wojnie światowej w zniszczonym kraju rozpoczęto powoli działalność w przeróżnych hutach szkła, niestety w wielu z nich brakowało kadry inżynieryjno-technicznej. Między in. tym zagadnieniem zaczął zajmować się inż. Aleksander Dobrzański. Już w 1946 r. był inicjatorem powstania Wydziału Szklarskiego w Państwowym Liceum Chemiczno-Ceramicznym w Warszawie gdzie był wykładowcą i podjął kroki ażeby utworzyć i uruchomić w 1948 r. Gimnazjum Przemysłu Hutnictwa Szkła w Piotrkowie Trybunalskim. W 1951 r. powstaje Technikum Szklarskie budowane od 1949 r., później zmienione na Technikum Przemysłu Szklarskiego w Wołominie gdzie został dyrektorem w latach 1951-55 i wykładowcą a następnie został kierownikiem wydziału zaocznego gdzie pracował do 1966 roku.

Aleksander Zygmunt Dobrzański urodził się 14.11.1891 w Zawizowie – wsi na Wołyniu, ojciec Józef była dzierżawcą rolnym, matka Maria z domu Czeszejko-Sochacka. Kończy studia i pracuje w Instytucie Politechnicznym w Kijowie 1909-1917 i tu uzyskuje dyplom inż. chemika. W liczbie pierwszych 14 wychowanków pionierów drogownictwa, energetyki, broni (słynne VIS-y), odlewnictwa , koksownictwa, kolejnictwa, hutnictwa, elektryfikacji, budowy mostów, chemii itd jest również wymieniony nasz Aleksander Dobrzański – jedyny, który zajął się technologią szkła, ucząc się szklarskiego fachu najpierw w 1921 r. w Bośni jako asystent projektanta, a potem realizatora budowy huty szkła w Paracinie. Doskonalił się w technikach szklarskich w Czechosłowacji, a od 1929 już w Polsce – miedzy in. w HS Żółkwia k/Lwowa, potem HS Jabłonna w Legionowie, HS Ożarów, HS Dąbrowa k/Łukowa, HS Weneda w Warszawie. W 1937 przeprowadził się do Radomia i tu pracował HS Widok, czasie wojny tu prowadził własną firmę „Szyboszlif”.

Po wyzwoleniu w kwietniu 1945 prowadził już referat szkła w Ministerstwie Przemysłu a następnie był dyr. naczelnym Płd.-Zach. Zjednoczenia Przem. Szklarskiego przyczyniając się wielokrotnie do przejmowania i rozruchów przeróżnych hut szkła na Ziemiach Odzyskanych, potem był doradcą w różnych centralach przemysłu szklarskiego, również dyrektorem (po Wacławie Nowotnym) Biura Studiów i Projektów Przem. Szklarskiego – początkowo w Piotrkowie, potem od 1949 w Wołominie gdzie zamieszkiwał aż do początku lat 70-tych na ul Poniatowskiego.

Jeszcze przed wojną uczestniczył w redagowaniu czasopisma “Przemysł Szklany” (ok 1935), po wojnie brał udział w jego reaktywowaniu już w grudniu 1945 pod starą nazwą, później jako “Szkło i Ceramika”, będąc z przerwami redaktorem naczelnym do 1970 roku. Od 1971 objął funkcję zastępcy redaktora naczelnego już do końca życia. Należy dodać, że czasopismo to było w czołówce światowych periodyków z tej tematyki.

Był redaktorem i autorem wielu artykułów, publikacji książkowych i broszurowych z zakresu szkła, w tym współautorem i koordynatorem wielkiego dzieła “Technologii szkła”, współpracy przy opracowaniu z historykami sztuki książki “Polskie szkło” czy przy współautorstwie “Słownika szklarskiego”. Pełnił masę społecznych funkcji – zwłaszcza w Stowarzyszeniu Inżynierów i Techników Przemysłu Materiałów Budowlanych, zostając w 1974 r. członkiem honorowym SITPMB i wpisanym do Księgi Zasłużonych Działaczy, był wyróżniony wieloma odznaczeniami między in. złotymi odznakami NOT, SITPMB, Złotym Krzyżem Zasługi, Zasłużony Nauczyciel PRL. Żył 83 lata.

Zmarł 9 kwietnia 1975 r. i został pochowany na wolskim cmentarzu prawosławnym w Warszawie.

Ryszard Musiałowicz