Podczas święta parafialnego w dniach 14-15 lipca 2018 roku Parafia Prawosławna Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Wołominie uroczyście świętowała 80-lecie poświęcenia budynku cerkwi przy ul. Fieldorfa 12. W roku 2019, gdy Wołomin świętuje 100-lecia nadania praw miejskich, prawosławie oficjalnie na tych terenach istnieje także prawie 100 lat. Być może jest mało widoczne, czasem pomijane i przemilczane, lecz obecne i na stałe wpisało się już w historię miasta.
Parafia Prawosławna Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Wołominie istnieje od 1930 roku. Kaplica pierwotnie mieściła się na poddaszu piętrowego, drewnianego domu prawosławnej rodziny A. M. Michalczonków (Białorusini z Wileńszczyzny), przy ul. Tramwajowej 5 w Wołominie. Obecnie jest to ul. Józefa Piłsudskiego. Uroczyste poświęcenie świątyni odbyło się w dniu 29 czerwca 1930 roku. Pierwszym proboszczem parafii był ks. Borys Sobolewski. Starostą cerkiewnym i dyrygentem chóru był pan Eugeniusz Łukarżewski. Parafię odwiedzał wówczas ks. protoprezbiter Terencjusz Teodorowicz.
(Martos).
18 lipca 1930 r. proboszczem parafii został hieromnich Atanazy (Martos), późniejszy arcybiskup Buenos Aires. Funkcję proboszcza parafii pełnił on do 15 grudnia 1930 r., a następnie został proboszczem i przełożonym monasteru pw. św. Onufrego Wielkiego w Jabłecznej. Zmarł w 1983 r. w Buenos Aires.
W dniu święta parafialnego, 29 czerwca 1932 i 1934 r. św. Liturgię celebrował biskup lubelski Szymon (Iwanowski). W parafialnych uroczystościach brało wówczas udział ponad 80 osób. W 1932 r. chórem cerkiewnym dyrygował S.F. Siereda. Od 1934 r. dyrygentem był Konstanty Smolski, syn ks. prot. Mikołaja Smolskiego. Nauczycielem religii w szkole powszechnej w Wołominie w 1934 r. był ks. Jan Kusznier. Na religię uczęszczało siedemnaścioro dzieci.
W dniu 7 kwietnia 1935 r. odbyło się uroczyste położenie kamienia węgielnego pod budowę nowej cerkwi, położonej przy ul. Kanałowej (obecnie ul. Fieldorfa 12) w Wołominie. Budowa trwała ponad 3 lata. W dniu święta parafialnego, 29 czerwca 1938 r., odbyło się poświęcenie nowo wybudowanej świątyni, usytuowanej na parterze domu parafialnego. Uroczystego poświęcenia cerkwi i pomieszczeń domu parafialnego dokonał również biskup Szymon (Iwanowski).
Okres wojny
Od 1938 r. proboszczem parafii został ks. Mikołaj Smolski, który mieszkał w pobliżu świątyni przy ul. Orwida. Parafię, liczącą ponad 100 osób, obsługiwał on do marca 1945 roku. Bardzo prawdopodobnym jest, że ks. Smolski był proboszczem parafii w Wołominie do 1950 roku. Podczas II wojny światowej budynek cerkwi został bardzo poważnie uszkodzony, w szczególności pomieszczenia domu parafialnego. Po przeprowadzeniu remontu zamieszkał w nim pan Michał Harasimowicz z rodziną (wyznania rzymskokatolickiego).
Czas powojenny
Po II wojnie światowej ilość wiernych parafii znacznie spadła. Parafie obsługiwało duchowieństwo z katedry św. Marii Magdaleny w Warszawie. W 1958 r., w dniu święta parafialnego, św. Liturgię sprawował ks. prot. Antoni Tatiewski. Od 19 października 1958 r., dekretem metropolity warszawskiego i całej Polski Makarego, proboszczem parafii został ks. Włodzimierz Kuprjanowicz. Do tego czasu ks. Włodzimierz był proboszczem parafii św. Aleksandry w Stanisławowie koło Modlina. Nabożeństwa w wołomińskiej cerkwi odbywały się w pierwszą niedzielę miesiąca.
Bardzo trudne warunki mieszkaniowe i materialne w parafii św. Aleksandry zmusiły ks. Włodzimierza Kuprjanowicza i jego małżonkę do podjęcia pracy w Warszawie. Ks. Włodzimierz podjął pracę w Archiwum Metropolitalnym, a później w Archiwum Państwowym. Wypadek i utrata oka zmusiły go do przejścia na rentę inwalidzką. Jednak sytuacja ta i warunki, w jakich mieszkał z żoną i dwójką małych dzieci, wzmogły starania o odzyskanie pomieszczeń parafialnych w Wołominie. Lokator pan M. Harasimowicz wyraził zgodę na opuszczenie lokalu w domu parafialnym, ale pod warunkiem zwrotu poniesionych kosztów remontu lokalu po II wojnie światowej. Z wielkim trudem z różnych źródeł zebrano żądaną kwotę w wysokości 25000 zł., którą wypłacono w dwóch ratach.
W związku z tym, że parafia w Wołominie była nieliczna, a wiernymi były głównie osoby starsze, nabożeństwa odbywały się w pierwszą niedzielę każdego miesiąca. W pozostałe niedziele i święta proboszcz obsługiwał nadal parafię św. Aleksandry w Stanisławowie.
W latach 50. XX w. zostało odnowione wnętrze świątyni. Koszt remontu został pokryty ze składek wiernych. Został rozebrany zdewastowany płot drewniany z 1933 r. okalający posesję. Zamontowano ogrodzenie: metalowe słupki i siatkę z bramą wjazdową od ul. Sportowej i wejściem głównym od ul. Kanałowej. Piece węglowe zastąpiono ogrzewaniem akumulacyjnym. Dwie ostatnie inwestycje sfinansowała parafia św. Marii Magdaleny w Warszawie.
Od 1965 r. ks. Włodzimierz Kuprjanowicz został kapelanem misyjnym na całą Polskę. Liczba wiernych w parafii stopniowo malała. Odchodzili ostatni budowniczowie tej parafii. Pan Bóg nie opuścił jednak tego świętego miejsca. Dzięki Miłosierdziu Bożemu w latach 70. przybyła jedna parafianka z Lidzbarka Warmińskiego i dwie rodziny z terenu Białostocczyzny. Wówczas proboszcz zorganizował punkt katechetyczny dla czwórki dzieci. W latach 80. przybyły następne dwie rodziny z Białostocczyzny.
Ks. Michał Dmitruk
„Rocznik Wołomiński”
tom XV, 2019
fragment tekstu
+ There are no comments
Add yours