Cztery dni chwały. Tłuszcz ’44
W 1944 roku, mniej więcej w tym samym czasie, kiedy Warszawa ruszyła do Powstania, także w naszym rejonie żołnierze Armii Krajowej chwycili za broń i […]
W 1944 roku, mniej więcej w tym samym czasie, kiedy Warszawa ruszyła do Powstania, także w naszym rejonie żołnierze Armii Krajowej chwycili za broń i […]
Podwarszawski majątek Chrzęsne miał szczęście (a może nieszczęście?) do barwnych i nietuzinkowych właścicieli. Jednym z nich był np. Antoni Siarczyński, sekretarz króla Stanisława Augusta Poniatowskiego […]
Tym razem zapraszamy do niewielkiej miejscowości Pólko, leżącej nieopodal Tłuszcza. Kilku najstarszych mieszkańców podzieliło się z nami swoimi wspomnieniami i historiami sięgającymi jeszcze czasów przedwojennych. […]
Stefan i Jan Grzybowscy, czyli budowniczy pałacu w Chrzęsnem i jego syn byli zaufanymi stronnikami królów Zygmunta i Władysława z dynastii Wazów. Przenieśmy się do […]
Jednym z charakterystycznych punktów na mapie Tłuszcza jest blisko już stuletni budynek dawnej kaflarni. Z miejscem tym wiąże się kilka ciekawych historii. Wyroby ceramiczne ze […]
Oto czterdziesty odcinek naszego felietonu historycznego. Jego tematem jest symbol Tłuszcza – kolejowa wieża ciśnień. Na pewno warto wiedzieć nieco więcej o tym obiekcie, który […]
Tym razem odkrywamy historię zniszczonego pomnika z Mokrej Wsi. Pomnik ten, zlikwidowany z rozkazu Niemców w czasie II wojny światowej, zaledwie przez dwie dekady upamiętniał […]
Ur. 24 XI 1914 w Grodźcu k. Konina − zm. 24 II 2011 w Pułtusku Księgowy, s. Jana i Stefanii z d. Smarzyńskiej, brat Haliny, […]
Cicha i spokojna miejscowość Miąse, przed stu laty przykładny podwarszawski majątek ziemski, kryje piękną historię elit intelektualnych, kulturalnych, a nawet politycznych rodzącej się Niepodległej Rzeczypospolitej. […]
Na jesieni 1918 roku, po 123 latach niewoli, Polska odzyskała Niepodległość. Warto wiedzieć jak doszło do tego wydarzenia i co wtedy działo się na naszym […]
Pamięć przywołała dawne obrazy. Oto zagłębiona w terenie rzeczka z brzegami porośniętymi krzewami i drzewami olchy lekkimi zakrętami zmierzająca w kierunku Dzięciołów a dalej Tłuszcza. Na zakrętach rzeczki pod drzewami dołki z głębszą wodą. Tam między korzeniami drzew chowały się sumy, a nawet Szczupaki. A kiełbie kręciły się wszędzie. W tych miejscach z głębszą wodą, latem, chłopcy wszyscy kąpali się. Można było nawet utopić się. Kiedyś utopił się Gieniek (tak właśnie mówiło się — „Gieniek”) Stępowski, kilkunastoletni epileptyk, syn gajowych (“gajowi” — patrz wyżej — to gajowy i jego żona). Pamiętam jak w białej, lnianej płachcie nieśli bezwładne, zgięte w kabłąk ciało.
Jadowski dom w typie drewnianego, parterowego dworku (istnieje do dziś choć w stanie podupadłym) z dwoma pokoikami na poddaszu i jednym w mansardzie z wyjściem na taras będący jednocześnie dachem werandy, od śmierci Dziadziusia w 1942 r. zamieszkiwany był przez wnuka Jego siostry, lekarza Antoniego Perłowskiego z rodziną. Ten młody wówczas kuzyn (od kilkunastu lat już nieżyjący) objął po Dziadziusu placówkę lekarską w Jadowie. Po wejściu armii sowieckiej w domu tym schronili się też bezdomni kuzyni Brudniccy z pobliskiego majątku z Berki spalonego w czasie działań wojennych.
Stary dwór z bali drewnianych, piętrowy, z sześcioma pokojami na górze, balkonem i dwiema werandami zdobionymi kolorowym szkłem, usytuowany był w pobliżu dwu niewielkich sadzawek, po których pływały łabędzie. Wokół był okazały, zadbany park graniczący z łąkami. W tym rejonie znajdowała się dworska pasieka. Od strony zachodniej gospodarze wychodzili do ogrodu różanego. Kamienne schody po obu stronach zdobiły filary, w górnej części złożone z trzech okrągłych elementów, ostatni służył jako donica, w której sadzono kwiaty. Po stronie wschodnio – południowej był duży ogród warzywny a dalej wielki sad, który dzierżawili kupcy żydowscy z Tłuszcza. Aż do lat 50. XX w. stał w tej części folwarku duży drewniany krzyż. Piwnice i zabudowania gospodarcze: stodoła, obora, kurnik; pomieszczenie dla bryczki oraz murowane czworaki, w których mieszkali zatrudniani sezonowo dwaj fornale z rodzinami, mieściły się w pobliżu dworu.
Ekipa Tank Hunter odnalazła elementy Pantery o numerze bocznym 811 w starorzeczu Cienkiej. Słowa kluczowe: czas lata 1944 okresy II Wojna Światowa | lata 40. gmina Tłuszcz Jasienica