Czy ktoś wie, jak wyglądała Rohnówka?

Willa Rohnówka w Wołominie, rok 2000. Fot. Łukasz Rygało.
Willa Rohnówka w Wołominie, rok 2000. Fot. Łukasz Rygało.

Willa Rohnówka malowniczo usytuowana w otoczeniu starodrzewu formą architektoniczną nawiązuje do stylistyki domów letniskowych, spopularyzowanej w końcu lat 80. XIX w. przez Andriollego – głównie w okolicach Otwocka i wzdłuż linii Kolei Nadwiślańskiej. Budynek zachował oryginalną bryłę z dwukondygnacyjnym gankiem na osi elewacji frontowej oraz mniejszym gankiem w elewacji bocznej zachodniej. Pierwotne pokrycie dachu wykonano z dachówki ceramicznej zakładkowej, pozostałe elementy architektoniczne to dekoracyjny szalunek elewacji, dekoracja ścian i szczytów w tzw. stylu laubzegowym – nawiązująca do ornamentyki pochodzenia szwajcarskiego i rosyjskiego, stropy, podłogi, większość stolarek okiennych i drzwiowych (wewnętrznych i zewnętrznych), a także niektóre elementy wyposażenia – m.in. drewniane schody z balustradą oraz piece z 1-2 ćw. XX w. Bez zmian przetrwał także historyczny układ pomieszczeń, z dwutraktową częścią mieszkalno-wypoczynkową od frontu i zapleczem kuchenno-gospodarczym w oficynie.

Radni z Wołomina w walce o socjalizm w… 1926 roku

Wspinalnia OSP w Wołominie, rok 1925
Wspinalnia OSP w Wołominie, rok 1925

Nie łudźmy się jednak bynajmniej, ze najlepiej pracująca Rada Miejska zdoła usunąć nędzę, trapiącą masy robotnicze. Bolączki te bowiem są ściśle związane z faktem istnienia ustroju kapitalistycznego i zostaną pogrzebane z chwilą, gdy na gruzach starego kapitalistycznego świata powstanie świat wolności, demokracji, świat ustroju socjalistycznego.

Wołomińskie huty szkła w pierwszych latach niepodległości (1918-1929)

Wołomińska huta "Vitrum" po 1927 roku. Pierwszy z prawej Marian Preksler.
Wołomińska huta "Vitrum" po 1927 roku. Pierwszy z prawej Marian Preksler.

Lata 1921-1927 są dla Wołomina okresem bardzo dynamicznego rozwoju. Ludność miasta, licząca w 1921 roku 6.404 osoby, zwiększa się do 17.500 osób. Dwu i półkrotnie powiększała się liczba budynków mieszkalnych z 416 do 1080. Odbudowane zostały zakłady przemysłowo istniejące przed wojną i uruchomione nowe. Już w 1924 roku osiągnięty został przedwojenny poziom zatrudnienia w przemyśle. Decydujące znaczenie miało tu uruchomienie obu hut, które łącznie zatrudniały ponad 500 pracowników.

Pierwsze lata huty “Wołomin” – lata 1906 – 1907

List z informacją o strajku robotników huty "Wołomin" w październiku 1906 r.
List z informacją o strajku robotników huty "Wołomin" w październiku 1906 r.

W dniu 19 października 1906 r. rozpoczął się w wołomińskiej hucie pierwszy strajk ekonomiczny, który był zarazem pierwszym strajkiem tego typu w Wołominie. Do strajku przystąpiło 15 hutników – majstrów oraz 25 ich pomocników. Robotnicy zażądali podwyżki zarobków o 12,5 procent. Żądanie to popierało również dwudziestu pracujących w hucie szlifierzy, którzy nie przerwali jednak pracy, chociaż grozili jej porzuceniem. Wobec nieustępliwej postawy fabrykanta w trakcie rozmów z przedstawicielami robotników, w których uczestniczył również inspektor fabryczny E. Karpiński, żądanie podwyżki zarobków zostało zmienione na postulat zatrudnienia przez właścicieli huty specjalnych robotników do wyjmowania gotowych wyrobów z piecyków po odprężeniu. Do tego czasu czynność ta należała do obowiązków zespołów hutniczych. Wobec zobowiązania się właścicieli do spełnienia tego postulatu strajk został zakończony w dniu 24 października 1906 roku.

Tajne nauczanie w Wołominie w latach 1939-1944 (V)

Zdjęcie ze szkoły Powszechnej nr 4 z roku 1942. W głębi inspektor oświatowy Józef Czerniakowski (zdjęcie w posiadaniu p.Tadeusza Kielaka)

Tajne nauczanie jako forma obrony wołomińskiej społeczności przed okupantem Wybuch wojny dla całej społeczności Wołomina był wielką tragedią, ale wołominiacy nie poddawali się. Od pierwszych […]

Cmentarz niemiecki w Mostówce

Mostówka. Najlepiej zachowany napis – imię i nazwisko zmarłej – Anny Dabitz.
Mostówka. Najlepiej zachowany napis – imię i nazwisko zmarłej – Anny Dabitz.

Cmentarz w Mostówce jest położony na górce. W punkcie centralnym rośnie dąb, a położenie innych drzew tego gatunku może sugerować, że dęby zostały świadomie zasadzone […]