Kategoria: tematyka

Wołomińska huta szkła w okresie okupacji

Glashütten Wolomin
Glashütten Wolomin

Pod zarządem spółki polskiej huta pozostawała tylko do 1942 r. Przejęta w tym roku pod zarząd niemiecki otrzymała nazwę: Ostindustrie G.m.b.H. Glashütten Wolomin, co oznacza po polsku: Przemysł Wschodni. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, Huta Szkła Wołomin. Kierownikiem Zakładu został obersturmbahnführer SS Florenz Mues, któremu podlegała również nieczynna huta “Praca”. Działalność gospodarcza Niemców nie posiadała w sobie żadnych cech tymczasowości. Przez cały 1943 i początek 1944 r. prowadzili prace modernizacyjne w hucie “Vitrum” oraz remontowe w hucie “Praca”. W “Vitrum” wybudowali nową, 10-ciootworową wannę szklarską o pojemności 70 ton szkła wraz gazogeneratorami i odprężarką oraz dokonali kapitalnego remontu wanny 50 tonowej.

Jan Sikorski – wołomiński Judym

Dr Jan Sikorski (z lewej)
Dr Jan Sikorski (z lewej)

„Zapłatę za udzieloną pomoc lekarską uważał za zło konieczne, gdyż musiał przecież z tej zapłaty utrzymać siebie i swoją rodzinę. – Człowiek gdy jest istotnie chory, to już jest przez to dotknięty przez los – mawiał – więc ja, powołany do niesienia tej pomocy mam za nią brać pieniądze? Znam wiele wypadków, gdy dr Sikorski nie tylko nie brał pieniędzy od pacjentów, ale gdy zauważył w ich domu niedostatek, sam dawał pieniądze na lekarstwa, na chleb czy mleko”.

Radni z Wołomina w walce o socjalizm w… 1926 roku

Wspinalnia OSP w Wołominie, rok 1925
Wspinalnia OSP w Wołominie, rok 1925

Nie łudźmy się jednak bynajmniej, ze najlepiej pracująca Rada Miejska zdoła usunąć nędzę, trapiącą masy robotnicze. Bolączki te bowiem są ściśle związane z faktem istnienia ustroju kapitalistycznego i zostaną pogrzebane z chwilą, gdy na gruzach starego kapitalistycznego świata powstanie świat wolności, demokracji, świat ustroju socjalistycznego.

Wołomińskie huty szkła w pierwszych latach niepodległości (1918-1929)

Wołomińska huta "Vitrum" po 1927 roku. Pierwszy z prawej Marian Preksler.
Wołomińska huta "Vitrum" po 1927 roku. Pierwszy z prawej Marian Preksler.

Lata 1921-1927 są dla Wołomina okresem bardzo dynamicznego rozwoju. Ludność miasta, licząca w 1921 roku 6.404 osoby, zwiększa się do 17.500 osób. Dwu i półkrotnie powiększała się liczba budynków mieszkalnych z 416 do 1080. Odbudowane zostały zakłady przemysłowo istniejące przed wojną i uruchomione nowe. Już w 1924 roku osiągnięty został przedwojenny poziom zatrudnienia w przemyśle. Decydujące znaczenie miało tu uruchomienie obu hut, które łącznie zatrudniały ponad 500 pracowników.