Wesprzyj dawny.pl na Patronite!
Jeśli zaglądasz tu często i interesujesz się przeszłością naszego regionu – wesprzyj serwis finansowo. Nawet niewielka, wpłacana regularnie przez Patronite kwota pomoże utrzymać i zabezpieczyć […]
Akcje uwalniania i odbijania zatrzymanych lub uwięzionych
W czasie okupacji niemieckiej dochodziło do licznych zatrzymań, aresztowań i uwięzień. Kiedy to było tylko możliwe, podejmowano próby uwolnienia więźniów. W 1940 r. na terenie […]
Tajne nauczanie w Wołominie w latach 1939-1944 (III)
Wołomin w okresie wojny i okupacji Miasto Wołomin ma bardzo bogatą i interesującą historię sięgającą końca XV wieku. Życie na tym obszarze kwitło więc od […]
Akcje przeciwko administracji – w zarządzie gminy i na posterunku policji w Markach
6 kwietnia 1943 r., na rozkaz dowódcy „Celkowa” kpr. Henryka Okińczyca ps. „Bil”, sekretarz gminny w Markach ppor. Karol Sokołowski “Wiktor I” wraz z dwoma […]
Tajne nauczanie w Wołominie w latach 1939-1944 (II)
Ośrodki decyzyjne konspiracji oświatowej Utworzenie Tajnej Organizacji Nauczycielskiej i jej główne cele. W końcu października z inicjatywy Zygmunta Nowickiego, przedwojennego prezesa Związku Nauczycielstwa Polskiego, powstała […]
Sekcje, plutony i Oddziały Specjalne na terenie II Rejonu “Celków”
Pierwsza s.s. na terenie II Rejonu powstała w 1941 r. w Ząbkach. Tworzyli ją wyłącznie harcerze przedwojennej Warszawskiej i Mazowieckiej Chorągwi ZHP. Zawiązali oni na […]
Tajne nauczanie w Wołominie w latach 1939-1944 (I)
Stan szkolnictwa w Wołominie w roku 1939 W Wołominie w roku 1939 działały cztery szkoły powszechne. Szkoła nr 1 i nr 2 mieściły się w […]
Uzbrojenie sekcji i oddziałów specjalnych
Uzbrojenie żołnierzy to był podstawowy problem, z jakim borykała się cała konspiracja wojskowa i który do końca okupacji nie został zadowalająco rozwiązany. Broń pochodziła z […]
Szkolenie żołnierzy s.s. w II Rejonie “Celków”
II Rejon „Celków” obejmował swoim zasięgiem całą przedwojenną gminę Marki, z osiedlami: Marki, Grodzisk, Pustelnik I i II, Struga, Czarna Struga, Jaworówka, Zielonka, Zielonka Bankowa, Ząbki […]
Nigdy nie zapomnę… (III)
Tym razem już naprawdę przyszli, są. Z nastawionymi karabinami, z granatami gotowymi do rzutu, bo przecież widzą przed sobą po prostu niemieckie bunkry… Bracia, nie […]
Wołomin – moja ojczyzna (losy pani Heleny Sobieckiej)
Kiedy szukaliśmy informacji o osadnikach niemieckich w powiecie wołomińskim, często nasi rozmówcy byli zdziwieni, że daną osobę uważamy za Niemca. Korygowali nasze wypowiedzi. Mówili, że […]
Nigdy nie zapomnę… (II)
Pełno ich. Myją się przy studni, czyszczą broń, rozgospodarowują się. Rano idą do pracy, do warsztatów w lesie, do kuchni, do remontu maszyn. Wieczorem wracają, […]
Nigdy nie zapomnę… (I)
Wieści sprzeczne. Jeden „sowiet” komuś jakoby powiedział, że armia nadciągnie dopiero za dwanaście dni. Inny „sowiet” powiedział, jakoby w Warszawie powstanie wybuchło… Nasz sąsiad sam rozmawiał tego dnia z komendantem radzieckim i pamiętam doskonale ten pierwszy radziecki komentarz do wiadomości o powstaniu: — Czemu nie próbowali z nami porozumieć się? Nas tu jeszcze bardzo mało, my tu sami pierwsi, bez przerwy od Dęblina gnamy za Niemcami…!
Cmentarz katolicki w Poświętnem
Nawet z płyt nagrobnych na wiejskich cmentarzach można się dowiedzieć, jak dokonywała się asymilacja osadników niemieckich. Ciekawa historia nazwiska Kloss (Kłos) jest zapisana na mogile […]