Kłopoty w Drewnicy

Korzystając z łaskawego zezwolenia p. K. Rychlińskiego udałem się wczoraj do zakładu dla umysłowo chorych w Drewnicy, aby naocznie przekonać się, w jakich warunkach ten szpital pracuje. Dopiero naoczne oględziny Drewnicy mogą dać obraz prawdziwy niezwykle pożytecznej i niezbędnej działalności Towarzystwa opieki nad nerwowo i umysłowo chorymi, które utrzymuje ten Zakład. Przeszło 300 chorych ma tam przytułek, opiekę i pomoc lekarską. Nie mówiąc już o założycielu i twórcy Drewnicy, dr. K. Rychlińśkim, którego pracowitość,, poświęcenie i ofiarność dla lego zakładu, stały się wprost legendarne, wszyscy, od zwyczajnej posługaczki do doktora miejscowego, pracują bez wytchnienia, z zaparciem się siebie.

A może personel jest tam szczególnie hojnie wynagradzany? Ależ przeciwnie. Posługaczka w ostatnim miesiącu pobierała 10 tysięcy mk. pensji miesięcznej (posługaczka w szpitalu miejskim pobiera przeszło 600 tysięcy mk.), dozorczyni 15 tysięcy mk., doktór zakładu 85 tys., a po ostatniej podwyżce — 150 tys. mk. Mimo to Drewnica przez cały czas swej dwudziestoletniej działalności., nie miała ani jednego strajku. A gdy na zebraniu Tow. opieki nad nerwowo i umysłowo chorymi zapadła w lutym uchwała, aby z powodu braku funduszów Drewnicę zamknąć, i gdy kurator zakładu, dr Rychliiński zakomunikował tę uchwałę personelowi Drewnicy, wówczas służba jednogłośnie oświadczyła, iż gotowa jest nawet ograniczyć swe uposażenie, byleby tylko nie dopuścić do zamknięcia zakładu. Takie jest zrozumienie swych zadań i obowiązków wśród pracowników Drewnicy!

Za chorych Drewnica otrzymuje od miasta i Rządu śmiesznie niską opłatę. Do marca miasto płaciło za każdego nadesłanego przez siebie chorego 1.200 mk. dziennie, władze rządowe — 1.600 mk. Rzecz oczywista, że faktyczny koszt utrzymania każdego chorego w Drewnicy wynosi znacznie więcej. Przytem rachunki są nie regulowane po kilka miesięcy. Zarówno kasy miejskie jak i rządowe stale zalegają z wypłacaniem Drewnicy należnych pieniędzy. Dotąd nie zostały jeszcze uregulowane rachunki za rok zeszły. Nic przeto dziwnego, iż w takich warunkach Towarzystwo nie jest w stanie nadal prowadzić Drewnicy.

Zakład goni już tylko resztkami. Brak jakiegokolwiek funduszu na zakup najniezbędniejszych artykułów. Pawilony są źle opalane. Chorzy poczynają uskarżać się na niedostateczne odżywianie. Czynniki rządowe zbywają prośby zakładu o pomoc tylko życzliwemi obietnicami. Niektóre zaś, jak np. Ministerstwo Rolnictwa, zajęły względem Drewnicy wręcz nieprzychylne stanowisko. Ministerstwo to bowiem prowadzi od czterech już lat spór z Drewnicą o paromorgowy grunt, który zakład otrzymał od ustępujących władz rosyjskich, jako niezbędny dla prowadzenia gospodarstwa Drewnicy, a który obecnie Ministerstwo chce zakładowi odebrać, gdyż okazało się, że grunt ten należy jakoby do Zarządu lasów państwowych. Gdy dr. Rychliński zwrócił się w tej sprawie bezpośrednio do p. ministra Raczyńskiego, ten wyraził zdziwienie, mówiąc, iż nic o tem gruncie nie wie. I dopiero od podwładnych sobie urzędników dowiedział się. że na grunt ten nastaje głównie nadleśny Ząbków p. B. Deudowicz, mając za sobą poparcie naczelnika lasów państwowych okręgu warszawskiego, p. Loreta. Najwidoczniej p. Deudowicz chce z tym gruntem to samo uczynić, co niedawno zrobił z torfowiskiem państwowem w Ząbkach: wydzierżawić żydom. Mimo, iż p. minister Raczyński przyrzekł grunt ten pozostawić nadal przy Zakładzie, dotąd decyzja w tej sprawie nie nastąpiła. Prawidłowy rozwój Drewnicy nadal jest uzależniony od różnych panów Deudowiczów.

Ciekawa, czy władze państwowe i miejskie zastanowiły się nad tern, co uczynić z chorymi Drewnicy, gdy zakład ten zostanie z braku funduszów zamknięty? Bo o ile pomoc pieniężna nie zostanie Drewnicy w najbliższych dniach udzielona, zakład zmuszony będzie odesłać chorych do Warszawy. Wkrótce więc możemy mieć na ulicach stolicy nielada widowisko: pochód 300 obłąkanych.

Stamis

Rzeczpospolita
R. 4, nr 75
17 marca 1923