Szkoły. Wójci gmin w pow. radzymińskim, gub. warszawskiej, otrzymali urzędowe rozporządzenie od władz administracyjnych, ażeby ludność wiejska jaknajprędzej zajęła się przyprowadzeniem do porządku szkół już istniejących, a zarazem rozpoczęła i wznoszenie nowych tam, gdzie tego zachodzi najgwałtowniejsza potrzeba. Szkoły mają być założone na początek w miejscowościach następujących pow. radzymińskiego: 1) w Jasienicy, 2) w Kołakowie, 3) w Krawcowiznie, 4) w Kruszu, 5) w Myszadle, 6) w Nadmie, 7) w Sitnem i 8) w Słupnie. Wsie te są bardzo zaludnione, a szkoła od nich oddaloną o wiorst kilka lub kilkanaście.
Pow. radzymiński ma 10 gmin, ilość zaś mieszkańców dochodzi prawie do 80 tys., szkół posiada tylko 22 i tak: w gminie Jadów — 2, Kamieńczyk —1, Klembów — 3, Małopole — 2, Międzyleś — 1, Radzymin — 4, Ręczaje — 4, Rudzienko — 1, Strachówka — 3 i Zabrodzie — 1. Wypada więc jedna szkoła w przybliżeniu na 3,700 osób. Gdy zważymy, że w stosunku do dorosłych jest czwarta część dzieci i że jedna szkoła mieści normalnie w sobie jakieś 50 uczniów, dojdziemy do wniosku, że niezbędna liczba szkół w pow. radzymińskim równa się cyfrze 400, tymczasem jest ich zaledwie 22, t. j. o 378 mniej, niż wymaga tego istotna potrzeba.
Ministeryum oświaty, w sprawie zakładania szkół, udziela bezpowrotnej zapomogi na szkołę murowaną rb. 2,000, a na drewnianą—rub. 1,500. Prócz tego daje, o ile powyższa kwota nie wystarcza— pożyczkę na przeciąg lat 20, od czego pobierany jest procent 3%. Mieszkańcy jednak obowiązani są ze swej strony wnieść 1/3 sumy przyznanego im przez rząd zasiłku, jak również uiszczać corocznie rb. 163 na potrzeby szkolne. Z tego rb. 80 przeznacza się na opał, rb. 48 na stróża, materyały piśmienne i t. p., rb. 20 na reparacyę domu i rb. 15 na książki i pomoce naukowe.
Z chwilą powstania nowych szkół, zostanie podniesione i wynagrodzenie nauczycieli elementarnych. Etat w tych świeżych rozsadnikach wiedzy początkowej będzie podwyższony do rb. 360, gdy dziś nauczyciele w pow. radzymińskim pobierają zaledwie rub. 300, z czego jeszcze pewną ilość strąca się na emeryturę.
Nowa Gazeta
poświęcona wszelkim zjawiskom życia społecznego
R. 5, 1910, no 75
