Właściciele Duczek i Lipin na przestrzeni dziejów do 1877 roku (III)

Herby rodów właścicieli Lipin i Duczek

Warto w tym miejscu przytoczyć opisy herbów rodów władających tymi ziemiami. Jednocześnie należy pamiętać, że liczne miejscowości wywodzą herb od swoich pierwszych właścicieli.

Junosza

Podążając za herbarzem Niesieckiego wyżej wymienione herby są opisane w sposób następujący: baran biały w polu czerwonym, w prawą stronę tarczy całym sobą obrócony, na zielonej murawce stojący, we krwi po boki skrwawiony, z rogami na głowie, na hełmie pięć piór strusich położył. W herbarzu Paprockiego w miejscu klejnotu (w tym przypadku 5 piór strusich) wymieniany jest baran przodem wyskakujący. Jednocześnie Niesiecki nadmienia, że występuje wiele modyfikacji tego herbu [15,27].

Rysunek 4. Wizerunek herbu Junosza w herbarzu Niesieckiego [22]
Rysunek 4. Wizerunek herbu Junosza w herbarzu Niesieckiego [22]

Pierzchała

Za Niesieckim i Paprockim należy opisać ten herb jako kolumnę umieszczoną na polu czerwonym, na szczycie której znajduje się złota korona, a jako klejnot również umieszczona jest kolumna z koroną. Herb ten jednak szybko zaczął być łączony z herbem Roch, gdzie zamiast kolumny widnieje pionek szachowy. W ten sposób na przestrzeni dziejów herb Pierzchała połączył ze sobą rodowych opisanych herbem Kolumna i rodowych spod herbu Roch [15,27].

Rysunek 5. Wizerunek herbu Pierzchała (Kolumna) w herbarzu Niesieckiego [27].
Rysunek 5. Wizerunek herbu Pierzchała (Kolumna)
w herbarzu Niesieckiego [27].

Nałęcz

Za Niesieckim: „[…] u nas w Polsce zażywają, że kładą białą bindę w koło zawinioną i zawiązaną, w polu czerwonem, na hełmie Panna między jelenimi rogami, tak, że się jednego jedną ręką, drugą drugiego trzyma, głowa u niej związana, że nadwiązania końce z obu stron głowy widać” [15,27].

Rysunek 6. Wizerunek herbu Nałęcz w herbarzu Niesieckiego [27].
Rysunek 6. Wizerunek herbu Nałęcz w herbarzu Niesieckiego [27].

Prus II (Wilczekosy)

Za Niesieckim: „dwie kosy białe ostrzem do siebie złożone tak, że końce ich w górze, jedna na drugą zachodzi, związane u spodu związką złotą tak, że koniec jej wisi; na wierzchu między końcami kos, półtora krzyża takiego, jaki jest w herbie Prus 1mo, pole tarczy czerwone; na hełmie takaż ręka zbrojna z mieczem zaniesiona, jak w herbie Prus 1mo” [15,27].

Rysunek 7. Wizerunek herbu Prus II (Wilczekosy) w herbarzu Niesieckiego [27].
Rysunek 7. Wizerunek herbu Prus II (Wilczekosy) w herbarzu Niesieckiego [27].

Osorya

„Ma być koło żółte, którego dzwona jednego u góry prosto nie masz, ale miasto niego krzyż czy miecz otłuczony prosto stoi, w polu czerwonem, na hełmie trzy pióra strusie (Paproc. o herb. fol. 444. Okol. tom. 2. f. 254)” [15, 27].

Rysunek 8. Wizerunek herbu Osorya w herbarzu Niesieckiego [27].
Rysunek 8. Wizerunek herbu Osorya w herbarzu Niesieckiego [27].

Szeliga

Za Niesieckim: „księżyc powinien być obiema rogami do góry obrócony żółty, we środku którego krzyż kawalerski takiego koloru, w czerwonem polu, na hełmie pawi ogon, czy jako inni chcą, pięć piór strusich” [15,27].

Rysunek 9. Wizerunek herbu Szeliga w herbarzu Niesieckiego [27].
Rysunek 9. Wizerunek herbu Szeliga w herbarzu Niesieckiego [27].

Dołęga:

Za Niesieckim: „ma być podkowa biała, do góry barkiem, ni brama wystawiona, krzyż złoty u niej na wierzchu i środku, w pośrodku podkowy strzała biała albo bełt, żeleźcem na dół, w polu błękitnym, w hełmie skrzydło sępie, a przez nie strzała z żeleźcem w prawą stronę obrócona” [15,27].

Rysunek 10. Wizerunek herbu Dołęga w herbarzu Niesieckiego [27].
Rysunek 10. Wizerunek herbu Dołęga w herbarzu Niesieckiego [27].

Jastrzębiec:

Za Niesieckim: „na tarczy w polu błękitnym podkowa złota, końcami prosto do góry obrócona, w jej środku krzyż, na hełmie nad koroną Jastrząb, z skrzydłami trochę do lotu wzniesionymi, w prawą stronę tarczy całym sobą skierowany, z dzwonkami i pęcinami, w szponie prawej trzyma takąż podkowę z krzyżem, jako i na tarczy” [15,27].

Rysunek 11. Wizerunek herbu Jastrzębiec w herbarzu Niesieckiego [27].
Rysunek 11. Wizerunek herbu Jastrzębiec w herbarzu Niesieckiego [27].

Arkadiusz St. Rakoczy, Łukasz Boruc
Rocznik Wołomiński
tom XIII, 2017

Więcej tego autora:

+ There are no comments

Add yours

Zostaw komentarz

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.