Spotkanie łączniczek
Po ustaniu walk w 1939 roku i rozpoczęciu okupacji niemieckiej, moi Rodzice z grupą przyjaciół i znajomych, poszukiwali kontaktu z powstającymi zaczątkami Ruchu Oporu przeciwko […]
Tag: Związek Walki Zbrojnej
Wołomińska huta szkła w okresie okupacji
Pod zarządem spółki polskiej huta pozostawała tylko do 1942 r. Przejęta w tym roku pod zarząd niemiecki otrzymała nazwę: Ostindustrie G.m.b.H. Glashütten Wolomin, co oznacza po polsku: Przemysł Wschodni. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, Huta Szkła Wołomin. Kierownikiem Zakładu został obersturmbahnführer SS Florenz Mues, któremu podlegała również nieczynna huta “Praca”. Działalność gospodarcza Niemców nie posiadała w sobie żadnych cech tymczasowości. Przez cały 1943 i początek 1944 r. prowadzili prace modernizacyjne w hucie “Vitrum” oraz remontowe w hucie “Praca”. W “Vitrum” wybudowali nową, 10-ciootworową wannę szklarską o pojemności 70 ton szkła wraz gazogeneratorami i odprężarką oraz dokonali kapitalnego remontu wanny 50 tonowej.
Prasa podziemna w Wołominie lat okupacji
90-letni dzisiaj Henryk Stanowski, mieszkaniec Wołomina od czasów przedwojennych, długoletni pracownik PKP, ma za sobą piękną kartę działalności w ruchu oporu. Zweryfikowany 16 grudnia 1981 […]
Sądownictwo w II Rejonie “Celków”
W styczniu 1944 r. powołany został Prokurator Rejonu (kryptonim „Świeca”) ppor. NN „Łokietek” i powstał w II Rejonie „Celków” Sąd Obywatelski Specjalny (SOS), nazywany również […]
Sekcje, plutony i Oddziały Specjalne na terenie II Rejonu “Celków”
Pierwsza s.s. na terenie II Rejonu powstała w 1941 r. w Ząbkach. Tworzyli ją wyłącznie harcerze przedwojennej Warszawskiej i Mazowieckiej Chorągwi ZHP. Zawiązali oni na […]
Jan Kazimierz Estkowski
Ur. 24 XI 1914 w Grodźcu k. Konina − zm. 24 II 2011 w Pułtusku Księgowy, s. Jana i Stefanii z d. Smarzyńskiej, brat Haliny, […]
Sześć wieków Kobyłki (III)
Na przełomie XIX i XX wieku Kobyłka była otoczona zewsząd gęstymi lasami pełnymi dzikiej zwierzyny. W czasie surowych i mroźnych zim głodne wilki podchodziły pod […]
Jan Estkowski – losy żołnierza i honorowego obywatela Tłuszcza (cz. IV)
Folwark Niestępowo położony był blisko dziesięć kilometrów na południowy zachód od Pułtuska, po zachodniej stronie Narwi. Agronomem majątku w przeddzień wybuchu wojny był brat Jana […]
Mjr Henryk Okińczyc ps. „Bil”
Urodził się 7 października 1911 roku w majątku Zasule w powiecie stołpeckim, woj. nowogrodzkim241. W 1985 r. ukończył Wydział Chemiczno-Gazowniczy w Państwowej Szkole Przemysłowej w […]
Kpt. dr med. Sergiusz Hornowski „Adam”
Po zajęciu Marek przez wojska radzieckie, pozostał na żądanie nowych władz w Markach ze względu na dużą ilość rannych i zupełny brak lekarzy. Dwukrotnie aresztowany przez NKWD, 26.10 i 16.11.1944 r., ostatecznie został wywieziony w drugiej połowie listopada 1944 r do obozu w Borowiczach, a następnie w 1946 r. do obozu w Swierdłowsku. Pracując jako lekarz pomógł przeżyć wielu żołnierzom AK, wśród których byli też i z II Rejonu. Do kraju powrócił po trzech latach 16.11.1947 r. Wniosek o zaliczenie służby w konspiracji wojskowej i pobytu w obozach, zgłoszony po powrocie do kraju do Ministerstwa Obrony Narodowej załatwiony został odmownie.
Dawny Klembów
Klembów należy do najstarszych miejscowości naszego regionu. Już w czasach pogańskich istniała tu osada, po której archeolodzy znaleźli gliniane urny, szczątki murowanych zabudowań i fragment […]
Stosunek i współdziałanie z innymi organizacjami konspiracyjnymi
Na terenie powiatu radzymińskiego działały i inne organizacje konspiracyjne. Poza Batalionami Chłopskimi, rozbudowaną liczebnie organizacją była Armia Krajowa (kontynuatorka Polskiego Związku Powstańczego i Związku Walki […]
Armia Krajowa w II Rejonie „Celków” VII Obwodu „Obroża” 1939-1944 (IV)
Na szczególną uwagę zasługują kobiety, które miały podwójne obowiązki – pracę, stanowiącą źródło utrzymania, codzienne zabiegi o zaspokojenie elementarnych potrzeb życiowych rodziny oraz działalność w konspiracji. Kobiety – żołnierze z WSK II Rejonu to przede wszystkim łączniczki, kolporterki poczty i podziemnej prasy, sanitariuszki, opiekunki lokali konspiracyjnych. Do ich zadań należało też przenoszenie, czy ukrywanie broni, sprzętu, dokumentów; zbieranie informacji o siłach i ruchach nieprzyjaciela, np. obserwacja przejeżdżających przez Marki pojazdów niemieckich; obsługiwanie punktów/skrzynek kontaktowych; szeptana i uliczna propaganda wśród miejscowej ludności.
Armia Krajowa w II Rejonie „Celków” VII Obwodu „Obroża” 1939-1944 (III)
II rejon – lata 1940-1944 Podstawowym zadaniem ZWZ było przygotowywanie sił i środków do odbudowy państwa polskiego na drodze walki zbrojnej, która miała się rozpocząć […]